W ramach nowej ustawy o edukacji, LOMLOE, trwają prace nad odnowieniem programu nauczania religii.
Streszczamy tutaj 10 punktów wniosków z tego dokumentu.
Jak podkreślił w swoim przemówieniu otwierającym forum kardynał Angelo Bagnasco, przewodniczący Rady Konferencji Biskupów Europy. Nauka religii służy dobru wspólnemu i humanizacji.
Ten polega na postawieniu osoby w centrum procesu edukacyjnego.Papież Franciszek wskazuje w związku z "Paktem na rzecz edukacji globalnej" i swoimi encyklikami Laudato si' i Laudato si'. Fratelli tutti.
Na forum podkreślono międzynarodowe ramy odnowy edukacyjnej, zwłaszcza europejskie, odwołując się do bieżących projektów: PISA i OECD, ONZ i Agendy 2030 oraz UNESCO. Przede wszystkim ramy kluczowych "kompetencji". (patrz niżej, n. 7) Proponowane przez Komisję Europejską cele kształcenia ustawicznego dla wszystkich obywateli UE, zaktualizowane w 2018 r., oraz Europejski Obszar Edukacyjny przewidziany na rok 2025.
Nie zagłębiając się w kwestie polityczne, prawne i ekonomiczne dotyczące placówek oświatowych i rodzin, podkreślono tu nowości pedagogiczne ram programowych LOMLOE, które jeszcze czekają na uszczegółowienie w odpowiednich rozporządzeniach dla poszczególnych etapów edukacyjnych.
d tego spotkania refleksyjnego CARF, które odbyło się 25 lutego 2021 r., odpowiadamy na pytania, jakie stawia nowa Ustawa Organiczna 3/2020 z 29 grudnia (LOMLOE) lub Ustawa Celaá, z Jesúsem Muñozem de Priego Alvear, prawnikiem, radcą prawnym, autorem licznych artykułów, książek i referatów oraz rzecznikiem Plataformy Más Plurales (Platformy Więcej Pluralizmu).
Jako "źródła" programu nauczania religii i w korespondencji z wymiarami osoby) już od wielu dziesięcioleci zidentyfikowano cztery: źródło epistemologiczne (która określa przedmiot, treść i metody tego nauczania), która jest teologiai źródła psychologiczne, społeczno-kulturowe i pedagogiczneProces nauczania i uczenia się, w którym konieczne jest uwzględnienie uczących się, ich kontekstu i sposobu nauczania.
W związku z tym teologia (refleksja nad wiarą) interweniuje, aby stworzyć podstawy dialogu między wiarą a kulturą, który jest właściwy dla procesów edukacyjnych w naszym podmiocie. A także wskazać na treści właściwe tej nauce, takie jak: Objawienie przekazywane przez Tradycję i Pismo Święte: wiedza o Bogu Ojcu i centralne miejsce Chrystusa, antropologia chrześcijańska, wspólnota kościelna i jej historia, zasady i wartości chrześcijańskiej myśli społecznej. Wszystko to powinno być wyartykułowane pedagogicznie i zgodnie z rozwojem poznawczym uczniów.
Rzeczywiście, jest jasne, że nie wystarczy do tego dobra wiedza teologiczna, ale potrzebny jest również dialog z naukami o człowieku (pedagogika, psychologia, socjologia), który musi rozpocząć się w umyśle nauczyciela.
Proszę nadać twarz swojej darowiźnie. Pomóż nam formować kapłanów diecezjalnych i zakonnych.
Nauczanie religii jest usytuowane w kontekście edukacji szkolnej, a więc równolegle i w dialogu z innymi przedmiotami w programie szkolnym. Wiara wnosi swoje własne światło i perspektywęaby móc prowadzić taki dialog w sposób, który jest owocny dla troski o ludzi i świat, zarówno lokalnie, jak i globalnie. Przyczynia się to do wychowania uczniów do dialogu międzykulturowego i międzyreligijnego w ich środowisku (w rodzinach, z przyjaciółmi i współobywatelami), z uwzględnieniem ich własnej kultury o w dużej mierze chrześcijańskich korzeniach i w celu zaangażowania się na rzecz sprawiedliwości i wspólnego dobra w naszych społeczeństwach.
W związku z tym nauczanie to zakłada podejście szkolne społeczeństw demokratycznych. Dlatego, jest pomyślany i realizowany jako usługa dla społeczeństwa i jednostek.. Pod tym względem różni się od katechumenatu lub katechumenatu. katechezaKonieczne jest więc nauczanie religii, właściwe dla wspólnoty kościelnej. Dlatego w nauczaniu religii należy odnosić się, na poziomie szkolnym i akademickim, do pluralizmu kulturowego i religijnego, w jego roli przyczyniania się do formacji ludzkiej, intelektualnej, emocjonalnej i życiowej, ponieważ religia jest odpowiedzią na potrzebę duchowości i sensu właściwą każdej istocie ludzkiej.
Na ostatnim Zgromadzeniu Plenarnym, które odbyło się pod koniec 2020 roku, również skupiła swoją refleksję na tych kwestiach, do których dodała społeczno-ekonomiczne konsekwencje pandemii.
Obecnie w edukacji kładzie się nacisk na kompetencje (kompetencje zostały zdefiniowane przez Radę Europejską w 2006 r. jako "połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do kontekstu"). A do tego prawo oświatowe wyznacza wytyczne i minimalne cele.
Unia Europejska opisuje osiem kluczowych kompetencji w zakresie uczenia się przez całe życie w 2018 roku:
Dlatego nowy program nauczania religii powinien na każdym etapie edukacyjnym (przedszkolnym, podstawowym, średnim i maturalnym) nakreślać i konkretnie określać swoje cele zgodnie z tymi kompetencjami, określając podstawową naukę i jej treści, zgodnie z wymiarami kształcenia (kognitywnym, instrumentalnym i mentalnościowym), a także kryteria oceny i inne specyficzne kierunki.
Na stronie to forum wnioskowano, aby wyzwanie, jakim jest innowacja edukacyjna w dziedzinie religii, można było przełożyć na elastyczność, programując nowy program nauczania według cykli i stopni oraz uwzględniając programy nauczania innych przedmiotów. W ten sposób można ułatwić integrację nauki religii z innymi przedmiotami. w niektórych projektach interdyscyplinarnych.
Wreszcie pojawiły się głosy, aby otworzyć program nauczania na metodologie (takie jak "service-learning"), które łączą nauczanie religii z działaniami mającymi na celu przekształcenie lub poprawę środowiska społecznego i kontekstu kulturowego. Stwierdzono, że te innowacyjne metody zwiększają zarówno motywację, jak i zrozumienie istotnych treści nauczania. Sposób realizacji tych projektów zależy od poszczególnych szkół i nauczycieli.
Reforma edukacyjna LOMLOE idzie w kierunku decentralizacji niektórych zagadnień związanych z programem nauczania. Otwiera to możliwość, w przypadku religii katolickiej, łączenia elementów wspólnych na poziomie państwowym z innymi, bardziej specyficznymi dla każdej lokalnej rzeczywistości.
Jak widać z uważnej lektury dokumentu, zainteresowanie tematem jest duże i to nie tylko w przypadku Hiszpanii. Bowiem prędzej czy później poruszone tu kwestie (na marginesie lub w połączeniu z innymi problemami natury politycznej, prawnej i ekonomicznej) odzwierciedlają drogi i horyzonty, po których można się poruszać, wraz z możliwościami poprawy wielu aspektów edukacji religijnej.
Ostateczne określenie programu nauczania, a przede wszystkim jego realizacja, będzie wymagała coraz wyższych kwalifikacji nauczycieli religii, a także ich aktualizacji i ciągłego kształcenia.
Ze strony kierownictwa instytucji edukacyjnych wymaga to dużej wrażliwości, zdolność do marzeń z nogami na ziemi (inwestowanie w szkolenia i zasoby). W ten sposób będzie można posuwać się naprzód w tym fascynującym zadaniu w służbie wszystkim: uczniom, rodzinom i nauczycielom, społeczeństwu i wspólnocie kościelnej.
Pan Ramiro Pellitero Iglesias
Profesor teologii pastoralnej
Wydział Teologiczny
Uniwersytet Nawarry
Publikacja w "Kościół i nowa ewangelizacja".