Na początku swojego pontyfikatu Franciszek przedstawił św. Józefa jako tego, który opiekuje się projektem zbawczym skoncentrowanym na Chrystusie. I uczynił to za pomocą własnego rozeznania, opartego na znakach działania Ducha Świętego, które są dostrzegalne, gdy patrzy się na wydarzenia z wiarą i realizmem.
Obraz wybrany przez papieża to nawigacja w kierunku pokoju, który jest naszym portem lub celem.. Do tego właśnie zmierzamy, "wszyscy jesteśmy w tej samej łodzi", jak podkreśla we Fratelli tutti. Miesiące wcześniej, 27 marca, powiedział, że pandemia uświadomiła nam, że jesteśmy kruchą i zdezorientowaną łódką. Teraz widzimy wyraźnie, że łodzią jest lub powinno być braterstwo, drogą - sprawiedliwość, a kursem - pokój. Papież życzy, aby ludzkość "w tym roku postępowała na drodze braterstwa, sprawiedliwości i pokoju".
Przede wszystkim warto przypomnieć, czym jest pokój w perspektywie antropologii chrześcijańskiej, z jej biblijnymi korzeniami. W siódmym błogosławieństwie błogosławieni są ci, którzy wprowadzają pokój.Powodem tego jest to, że będą oni nazywani dziećmi Bożymi. A powód jest taki, że będą nazwani dziećmi Bożymi. To błogosławieństwo jest echem pełni wyrażonej w siódmym dniu stworzenia, kiedy Bóg odpoczął i zobaczył, że wszystko jest nie tylko dobre, ale "bardzo dobre".
W Szabat, siódmego dnia, człowiek jest zaproszony do przyłączenia się do odpoczynku Boga. Stąd pozdrowienie wśród Żydów, schalom, które przypomina i reaktywuje ten pokój, pozdrowienie, które wzmacnia się w sobotę, Szabat schalom, życząc szczególnie w tym dniu pokoju, który pochodzi od Boga. W kulturze i języku biblijnym przeciwieństwem tego pokoju jest grzech.czyli nieład i negacja miłości. I to wszystko dotyczy rzeczy, ludzi i społeczeństwa.
Chrześcijanie widzą to na przykładzie owoców tajemnicy paschalnej. Jezus jest księciem pokoju (przepowiedziany w Iz 9:6), także od lat pracy i zwykłe życie w Nazarecie.
Pracować i czynić pokój to naśladować i rozważać, współpracować z tym, co Bóg czyni w całym swoim planie zbawienia.. Budowanie pokoju ma wiele wspólnego z dobrą pracą, zgodną z Panem, zgodną z ludźmi, dążącą do harmonii i jedności życia, w perspektywie antropologii chrześcijańskiej.
Przesłanie Papieża można analizować śladami metoda rozeznaniaktóre czasami nazywa: kontemplować, rozeznawać, proponować.
Francisco zwraca szczególną uwagę na kontekst CovidJest to również czas światła (ukryte bohaterstwo tak wielu, świadectwa dobroczynności i solidarności). I ponownie zwraca uwagę na jego aspekty etyczne (dostęp do szczepionek i technologii).
Wskazuje na pewne przeszkodyRaport stwierdza również: "różne formy nacjonalizmu, rasizmu, ksenofobii, a nawet wojny i konflikty". A przede wszystkim drogi: "Troszczyć się o siebie nawzajem, a także o stworzenie, aby budować społeczeństwo oparte na braterskich relacjach".. Stąd motto tego przesłania "Kultura opieki jako droga do pokoju".
W prosty sposób wyjaśnia cel tej "Kultury Opieki": wykorzenienie często panującej dziś kultury obojętności, odrzucenia i konfrontacji. Jest to nawigacja, w której łódź bractwaUE jest na drodze do sprawiedliwości i na drodze do pokoju.
Proszę nadać twarz swojej darowiźnie. Pomóż nam formować kapłanów diecezjalnych i zakonnych.
Podstawy i kryteria rozeznania można znaleźć w objawieniu, w znakach czasu, w naukach humanistycznych i zawsze w obecnej sytuacji.
Te podstawy lub kryteria są tu pogrupowane w dwa rodzaje. Niektórzy odnoszą się do historii zbawienia, a inni do społeczna nauka Kościoła.
O historii zbawienia. Ta historia uczy i promuje "troskę" w stosunku do Boga, siebie samego, innych (braterstwo i sprawiedliwość) i jednocześnie do Ziemi.. To właśnie w tej perspektywie nazwany jest Adam (człowiek związany z ziemią) i jego zadanie, aby ją uprawiać i pielęgnować (por. Rdz 2,15). Postać Kaina, który "usprawiedliwia się" tym, że nie był stróżem swojego brata (por. Rdz 4,9). A przede wszystkim opieka samego Boga nad Kainem (por. Rdz 4,9), jego wskazówki dotyczące odpoczynku w szabat w odniesieniu do kultu, a jednocześnie do porządku społecznego i ubogich (por. Deut 15,4). Również przepowiadanie proroków, takich jak Amos i Izajasz, w tym samym duchu.
Jeszcze jeden krok, i to ostateczny, to życie Jezusa i "troska" w jego służbie, czyli jego miłość i współczucie dla biednych i potrzebujących.. Przypomnijmy sobie Jego pierwsze kazanie w synagodze w Nazarecie (Łk 4,18), Jego identyfikację jako Dobrego Pasterza (por. J 10,11-18; Ez 34,1-31), Jego nauczanie o miłosierdziu Dobrego Samarytanina (por. Łk 10,30-37: czyńcie podobnie) i wreszcie Jego dar z siebie: dar i ofiarę z życia na krzyżu oraz zaproszenie do pójścia za Nim tą drogą.
Tej kultury troski uczą się naśladowcy Jezusa. Od najwcześniejszych chrześcijan Kościół kładzie nacisk na uczynki miłosierdzia (por. Dz 4:34-35). Nauka Ojców o dobru wspólnym i sensie własności dóbr. I wiele instytucji, które powstały później właśnie po to, aby opiekować się najbardziej potrzebującymi.
Przedstawione są kryteria z nauki społecznej Kościoła, które zakładają i konkretyzują poprzednie jako fundamenty lub podstawowe kryteria kultury opieki:
1) godność człowieka (pojęcie osobowości i wykluczenie jej zakorzenionej w chrześcijaństwie manipulacji; prawa i obowiązki w stosunku do innych);
2) dobro wspólnektóra odpowiada całej rodzinie ludzkiej;
3) solidarnośćDobro wspólne i odpowiedzialność za wszystkich (por. encyklika Fratelli tutti);
4) ochrona stworzeniapokój, sprawiedliwość i ochrona stworzenia, nierozerwalnie związane z czułością, współczuciem i troską o każdego człowieka (por. Encyklika Laudato si').
Jako wniosek do rozeznania, papież proponuje, aby te zasady stanowiły kompas dla wspólnego kursu, "kursu prawdziwie ludzkiego": Kurs pokoju i humanizacji, zgodny z zasadami nauki społecznej Kościoła, ułatwi rozwiązywanie konfliktów.
Już w ramach konkretnych propozycji Franciszek wskazuje na znaczenie wspierania procesów, a w tym przypadku szczególnie procesów edukacyjnych, w celu wzmocnienia dynamiki "w obrębie wspólnej łodzi", jaką jest braterstwo. Czyli dynamika między przyjaźnią społeczną a braterstwem. Możemy wskazać, zgodnie z Evangelii gaudium, Fratelli tutti i Laudato si', a także w obecnym kontekście, który obejmuje pandemię, że te procesy edukacyjne implikują: antropologia, etyka (powrót do zasad społecznych), otwartość na innych, rozeznanie i dialog w poszukiwaniu "przeżytej prawdy".
Wszystko to, wraz z wychowanie w wierze aby przyjąć te wartości i ścieżki. I w ten sposób, w łodzi, dajmy świadectwo, że stoimy z Chrystusemktóry żyje, choć czasem może się wydawać, że śpi, ale ma moc, by uspokoić burzę o sprawić, abyśmy chodzili po wodach i przynosili obfity owoc, dochodząc do portu z powierzoną nam ludzkością.
Trzeba będzie to przełożyć na konkretne projekty na poziomie uniwersalnym i lokalnym: w rodzinie, w parafii i w szkole, na uniwersytecie, w odniesieniu do religii i we współpracy z innymi wychowawcami (pakt edukacyjny), którzy wiedzą, jak podkreślić wartości (wartościowe treści) i drogi ludzkiej rzeczywistości i twórczości.
Takie podejście można by przedstawić w postaci trójkąta, u którego podstawy znajduje się kultura opieki jako klucz do nawigacji w kierunku pokoju.. Kultura ta jest zakorzeniona w historii zbawienia (górny róg), rozeznaniu (lewy róg) i konkretnych procesach edukacyjnych (prawy róg) i stale się na nich opiera. A jednocześnie kultura troski zasila żywe procesy, które łączą działanie Boga z działaniem człowieka.. Między górnym wierzchołkiem (historia zbawienia) a lewym wierzchołkiem (rozeznanie) można podkreślić działanie Ducha Świętego. Po drugiej stronie (po prawej) ta sama żywa historia zbawienia nadal oddziałuje w procesach edukacyjnych, poprzez ewangelizację, rozwój człowieka (napędzany pracą) wraz z integralną ekologią i braterstwem. Z kolei procesy edukacyjne znajdują się w dynamicznej relacji z rozeznaniem (podstawa trójkąta), w tej "nawigacji pokoju", która kieruje się zasadami i kryteriami nauki społecznej Kościoła.
(Niniejszy tekst jest syntezą treści przedstawionych, w formie wywiadu, w sesji telematycznej zorganizowanej przez Wydział Duszpastersko-Kulturalny Konferencji Episkopatu Meksyku i nadanej 12 stycznia 2011 r.).
Pan Ramiro Pellitero Iglesias
Profesor teologii pastoralnej
Wydział Teologiczny
Uniwersytet Nawarry
Publikacja w "Kościół i nowa ewangelizacja".
