Przemawia do niej atrakcyjna sceneria: okres międzywojenny, kiedy Paryż był skrzyżowaniem świata, a Lazurowe Wybrzeże rajem dla milionerów i artystów. Larry jest młodym Amerykaninem, ochotniczym pilotem w czasie pierwszej wojny światowej, który głęboko przeżywa śmierć towarzysza, który zginął ratując mu życie. To doświadczenie prowadzi go do zerwania zaręczyn z Isabel Bradley, bogatą dziedziczką z Chicago, i do rozpoczęcia pielgrzymki po świecie w nadziei, że biblioteki filozofii i literatury dadzą mu jakąś odpowiedź na jego traumatyczne przeżycia. Isabel odmawia towarzyszenia mu w tej pielgrzymce, ponieważ oznaczałoby to rezygnację z życia pełnego przyjęć i luksusu, którego zawsze pragnęła. Takie życie będzie miała tylko wtedy, gdy dołączy do milionera, Graya Maturina, i wyjdzie za niego za mąż. W międzyczasie duchowe zainteresowania Larry'ego doprowadziły go do pracy w kopalni w Belgii, na farmie w Niemczech, a nawet w klasztorze benedyktyńskim we Francji. W końcu wyrusza do Indii, gdzie spotyka guru, Shiri Ganesha, który emanuje spokojem, dobrocią i pokojem. Młody człowiek uważa, że tam znalazł ostateczne szczęście i po Francji wraca do USA, aby prowadzić ukryte życie jako mechanik lub taksówkarz, co pozwoli mu wieść życie "spokojne, miłosierne, współczujące, oderwane i spójne".
Wielu czytelników Krawędź brzytwy Podziwiają duchową podróż Larry'ego w kierunku filozofii Wschodu. Takie filozofie odnoszą dziś sukcesy, ponieważ zastępują żmudną drogę spotkania z Bogiem osobowym poszukiwaniem Absolutu, przekładającym się na wewnętrzny spokój, który chroni jednostkę przed smutkami życia. Wielokrotnie podchodziłam do tej powieści, próbując zrozumieć Larry'ego, ale w końcu zrozumiałam, że najpierw muszę zrozumieć Maughama i jego doświadczenia życiowe. Wcześnie stracił rodziców i od 10 roku życia był kształcony przez sztywnego anglikańskiego wikariusza. Musiał studiować, z niewielkim przekonaniem, na kierunku medycznym w Londynie i porzucił to wszystko dla powołania pisarskiego. Sława przyszła w postaci teatru, powieści i scenariuszy filmowych. Sukces pomógł mu kupić rezydencję, Villa Mauresque, w Cap Ferrat, gdzie ograniczył się do pisania; przypadek, który przypomina mi Vicente Blasco Ibáñez, również ograniczony do swojej Fontana Rosa w niezbyt odległym Menton. Moim zdaniem, w swoim zamknięciu obaj autorzy musieli doświadczyć nieodwracalnych ran w swoich duszach i w duszach swoich głównych bohaterów. Brytyjski pisarz chronił się również cyniczną pozą.
Larry ma wiele takich ran. Mnich benedyktyński, ojciec Ensheim, mówi o nim, że jest człowiekiem głęboko religijnym, który nie wierzy w Boga. Ta wypowiedź jest zgodna z tym słynnym przepowiednia przez André Malraux, który "XXI wiek będzie religijny albo go nie będzie".. Ale pewne duchowości, nie religie, są wyrazem indywidualizmu. Czynienie dobra i pomaganie innym daje satysfakcję, choć nie zawsze z wystarczającą empatią. Być może słabością tych dobrych intencji jest to, że potrzebujący, szczególnie jeśli są ciężko chorzy lub biedni i nieszczęśliwi, mogą zbuntować się przeciwko swoim dobroczyńcom, a ci ostatni mogą uciekać w przerażeniu. Protest, zrodzony z desperacji, ujawnia, że istnieją dobroczyńcy, którzy mają na względzie tylko siebie.
Larry wyznaje przyjacielowi, że chciałby żyć w średniowieczu, kiedy wiarę odczuwało się bez zastanowienia. Teraz jest to niemożliwe, ponieważ nie otrzymał on daru wiary. Młody człowiek odmawia przyjęcia rady Ensheima, że jeśli ktoś zachowuje się tak, jakby miał wiarę, to wiara zostanie mu przyznana. Nie rozumie też, dlaczego syn w Modlitwie Pańskiej zwraca się do ojca i prosi o chleb powszedni. Po co prosić o to wszechmocnego stwórcę, który wie, czego potrzebują jego dzieci? Po co codziennie chwalić Boga? Czy niebo można kupić pochlebstwami?
Dochodzę do wniosku, że Larry i sam Maugham mieli sztywne wychowanie, z nazwy mało chrześcijańskie. Wiara została zredukowana do sentymentu, uczynki nie mają znaczenia dla zbawienia. Grzech to nie tylko sprawa osobista, ale również efekt uwarunkowań społecznych. W związku z tym religia jest dla jednostki. Rozmywa się poczucie przynależności do wspólnoty lub koncepcja Boga jako Trójcy. Wynikające z tego niezadowolenie nie oczekuje już zbawiciela, a dąży się jedynie do psychicznego dobrostanu, bez większych kompromisów, który, jak się uważa, można znaleźć w religiach Wschodu.
Antonio R. Rubio Plo
Absolwentka historii i prawa
Międzynarodowy pisarz i analityk
@blogculturayfe / @arubioplo
