De paus die ons liet bidden

Om 19.07 uur op woensdag 13 maart barstte de mensenmassa die zich rond het Sint-Pietersplein had verzameld in applaus uit. Na een paar seconden waarin het moeilijk te begrijpen was of de fumata of het nu zwart of wit was, de klokken van de basiliek luidden en gaven het onmiskenbare signaal: de Kerk had al haar opvolger op de pauselijke troon. De Franse kardinaal Protodeacon Jean-Louis Tauran stapte het balkon van de basiliek op. logia delle benedizioni, en sprak de naam van de nieuwe paus uit in het Latijn. De menigte brak in gejuich en applaus uit, terwijl vlaggen wapperden en klokken luidden. Flitsen van mobiele telefoons vormden een voortdurend modern gesis.

Groeten van de nieuwe paus

Buona sera! was de groet van de nieuwe paus. "Het lijkt erop dat de broederkardinalen hem bijna aan het einde van de wereld zijn gaan zoeken, maar hier zijn we dan". En vanuit zijn nieuwe opdracht wilde hij een eerbetoon brengen: "Allereerst wil ik een gebed uitspreken voor onze emeritus bisschop Benedictus XVI, laten wij allen samen bidden opdat de Heer hem zegent en Onze Lieve Vrouw hem beschermt". Een Onze Vader, een Weesgegroet en een Erewoord. "En nu beginnen we deze reis: bisschop en volk. Deze reis van de Kerk van Rome, die in naastenliefde voorgaat over alle kerken. Een weg van broederschap, van liefde, van vertrouwen tussen ons. Laten we altijd voor elkaar bidden: de een voor de ander. Laten we bidden voor de hele wereld, opdat er een grote broederschap komt. Sommigen konden het sterke Argentijnse accent waarderen, porteño om precies te zijn.

De statistieken

Ze waren meer dan welsprekend: het absolute aantal gedoopte katholieken was de laatste jaren blijven stijgen in Frankrijk, Italië en Spanje, maar was gedaald in Duitsland. De katholieke kerk was niet langer eurocentrisch. Dit was duidelijk zichtbaar, hoewel we het misschien niet helemaal geloofden: "Katholieken zijn van hemisfeer en kleur veranderd," vatte Juan Rubio samen. Ze zullen steeds minder blank zijn, minder Europees en meer Afrikaans, Braziliaans, Mexicaans, Filippijns, Indiaas en wie weet ook Chinees". [De droom van de oude missionarissen is uitgekomen. Vandaag is de Kerk katholieker, in haar universele betekenis". De nieuwe paus moest "wereldgericht" zijn: rekening houden met het potentieel van de christelijke wortels van Europa, maar zonder te vergeten dat de toekomst van het christendom in andere continenten ligt.

De geschiedenis ging zijn gangetje

Kardinaal Timothy Dolan vertelde binnen enkele uren na de verkiezing van de nieuwe paus: "En als de laatste bus optrekt, raad eens wie er uitstapt? Paus Franciscus. Ik stel me voor dat hij tegen de chauffeur zei: 'Geen probleem, ik ga met de jongens mee'". Tijdens het diner liet de paus zich van zijn meer sympathieke kant zien: "Moge God hen vergeven," zei hij met zijn gebruikelijke kwinkslag. Maar - grappen daargelaten - de geschiedenis nam haar loop: een maand later werd de zelfbenoemde Islamitische Staat geboren, die de geschiedenis van de komende jaren zou bepalen. Ondertussen was in Rome de reeds door Benedictus XVI ontworpen hervorming in gang gezet, die door zijn opvolger - "de man van de praktische hervorming" - zou worden voortgezet op het ritme van de tango. Situaties die de hemel in schreeuwden: gevallen van misbruik, financiële kwesties of de hervorming van de Romeinse Curie volgens meer pastorale en missionaire criteria waren slechts drie eerste lijnen.

In de stijl van paus Franciscus

Paus Franciscus heeft de routekaart van zijn Duitse voorganger voortgezet. Maar hij heeft er zijn eigen stijl aan gegeven, een meer Latijns ritme. Aan moeilijkheden geen gebrek. De geloofwaardigheid van zijn boodschap van barmhartigheid en de gebaren die deze bevestigden, staat buiten kijf.. De beelden liegen er niet om en men hoeft het maar te vragen of naar de statistieken te kijken. Na de systole van het benedictijnse pontificaat was een diastole nodig om de Kerk terug te brengen naar haar werkelijke situatie: naar de periferie. De Kerk is nog jong en levend, had Johannes XXIII gezegd. En terugkomend op die 13 maart blijven we achter met de laatste woorden van die raadselachtige nieuwe paus: "Broeders en zusters, ik verlaat u. Hartelijk dank voor uw welkom. Bid voor mij en tot ziens. Ik zie jullie binnenkort. Morgen wil ik gaan bidden tot Onze Lieve Vrouw, opdat zij heel Rome beschermt. Goedenacht en een goede nachtrust.