Αυτές οι χριστιανικές πεποιθήσεις αντικατοπτρίζονται στην αναφορά στη Δεύτερη Βατικανή Σύνοδο: "Οι χαρές και οι ελπίδες, οι θλίψεις και οι ανησυχίες των ανθρώπων της εποχής μας, ιδιαίτερα των φτωχών και εκείνων που υποφέρουν, είναι ταυτόχρονα οι χαρές και οι ελπίδες, οι θλίψεις και οι ανησυχίες των μαθητών του Χριστού" (Gaudium et spes, 1).
Por tanto, arranca desde una mirada al mundo que “es más que una aséptica descripción de la realidad”. Supone un “intento de buscar una luz en medio de lo que estamos viviendo”, una búsqueda abierta al diálogo y con el fin de “plantear unas líneas de acción” (56). El método es el propio del discernimiento ético y pastoral, que trata, como indica la palabra, de distinguir el camino del bien para να διοχετεύσει, ξεπερνώντας τους κινδύνους των μονομερών πολώσεων, την προσωπική δράση στο πλαίσιο της κοινωνίας και του πολιτισμούs.
Σε ό,τι αφορά την αδελφοσύνη και την κοινωνική φιλία, ο Πάπας δηλώνει ότι σταματάει στο η οικουμενική διάσταση της αδελφοσύνης. Δεν είναι τυχαίο ότι ένα από τα βασικά σημεία του εγγράφου είναι η απόρριψη του ατομικισμού. "Είμαστε όλοι αδελφοί και αδελφές", μέλη της ίδιας ανθρώπινης οικογένειας, προερχόμενοι από τον ίδιο Δημιουργό και πλέοντας στο ίδιο καράβι.. Η παγκοσμιοποίηση μας δείχνει την ανάγκη να συνεργαστούμε για την προώθηση του κοινού καλού και τη φροντίδα για τη ζωή, το διάλογο και την ειρήνη.
Aunque no falta el reconocimiento de los avances científico-tecnológicos y de los esfuerzos de muchos por hacer el bien –como se ha visto con ocasión de la pandemia–, la mirada se encuentra ante “οι σκιές ενός κλειστού κόσμου"(κεφάλαιο 1): χειρισμοί, αδικίες και εγωισμός, συγκρούσεις, φόβοι και "κουλτούρα των τειχών", ξενοφοβία και περιφρόνηση των αδυνάτων.
Τα όνειρα διαλύονται, λείπει ένα κοινό σχέδιο και είναι εμφανής η δυσκολία ανταπόκρισης στις προσωπικές και κοινωνικές κρίσεις. "Είμαστε πιο μόνοι από ποτέ σε αυτόν τον υπερπλήρη κόσμο όπου κυριαρχούν τα ατομικά συμφέροντα. και αποδυναμώνει την κοινοτική διάσταση της ύπαρξης" (12).
Όλα αυτά εκδηλώνουν την "έμφαση σε πολλές μορφές ατομικισμού χωρίς περιεχόμενο"(13) και συμβαίνει μπροστά σε μια "απαράδεκτη διεθνή σιωπή" (29). Για να ξεπεράσουμε τον κυνισμό, να γεμίσουμε το κενό του νοήματος της ζωής και να αποφύγουμε τη βία, πρέπει, λέει ο Πάπας, "να ανακτήσουμε το κοινό πάθος για μια κοινότητα που ανήκει και είναι αλληλέγγυα" (36).
Πώς να ανταποκριθούμε σε αυτή την κατάσταση, πώς να επιτύχουμε ένα πραγματικό άνοιγμα στον κόσμο, δηλαδή πώς να επιτύχουμε ένα πραγματικό άνοιγμα στον κόσμο, δηλαδή ένα πραγματικό άνοιγμα στον κόσμο, επικοινωνία που μας κάνει καλύτερους και να συμβάλει στη βελτίωση της κοινωνίας;
Το ευαγγέλιο παρουσιάζει η φιγούρα του καλού Σαμαρείτη (Κεφάλαιο 2: "Ένας ξένος στο δρόμο”). En él nos queda claro que "la existencia de cada uno de nosotros está ligada a la de los demás: la vida no es tiempo que pasa, sino tiempo de encuentro" (n. 66). Estamos hechos para μια πληρότητα που μπορεί να επιτευχθεί μόνο στην αγάπηΔεν είναι επιλογή να ζούμε αδιάφοροι απέναντι στον πόνο, δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε κανέναν να μείνει "στο περιθώριο της ζωής". Αυτό θα πρέπει να είμαστε εξοργισμένοισε σημείο που να μας κατεβάζει από την ηρεμία μας σε να ενοχλείται από τον ανθρώπινο πόνο" (68).
Στη ζωή μας υπάρχει πάντα μια ευκαιρία να αρχίσετε να ζείτε ξανά την αδελφότητα. Για να απαντήσει στο ερώτημα "Ποιος είναι ο πλησίον μου;", ο Ιησούς "δεν μας καλεί να αναρωτηθούμε ποιοι είναι αυτοί που είναι κοντά μας, αλλά μάλλον να να έρθουμε κοντά ο ένας με τον άλλον, με τους γείτονές μας" (80).
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν υπάρχουν δικαιολογίες για τη δουλεία, τον κλειστό εθνικισμό και την κακοποίηση hacia los que son diferentes: "Es importante que la catequesis y la predicación incluyan de modo más directo y claro el sentido social de la existencia, la dimensión fraterna de la espiritualidad, la convicción sobre la inalienable dignidad de cada persona y las motivaciones para amar y acoger a todos" (86).
Το άνοιγμα είναι μια λέξη-κλειδί. Για "σκέψη και δημιουργία ενός ανοικτού κόσμου(τίτλος του κεφαλαίου 3), χρειάζεστε "...".μια καρδιά ανοιχτή σε όλο τον κόσμο"(Κεφάλαιο 4). Μια εγγύηση είναι η άνοιγμα στην υπερβατικότητα, άνοιγμα στον Θεότο άνοιγμα στο Πατέρας όλωνΟ Θεός είναι αγάπη, και όποιος μένει στην αγάπη μένει στον Θεό" (Α΄ Ιωάν. 4,16).
Ο Φραγκίσκος δηλώνει: "Ενθαρρύνθηκα ιδιαίτερα από τον Μεγάλο Ιμάμη Ahmad Al-Tayyeb, τον οποίο συνάντησα στο Άμπου Ντάμπι για να υπενθυμίσω ότι ο Θεός "δημιούργησε όλους τους ανθρώπους ίσους σε δικαιώματα, υποχρεώσεις και αξιοπρέπεια και τους κάλεσε να ζουν μαζί ως αδελφοί μεταξύ τους" (Έγγραφο για την ανθρώπινη αδελφοσύνη για την παγκόσμια ειρήνη και την κοινή συνύπαρξη, Άμπου Ντάμπι, 4-II-2019) (5).
Για τους χριστιανούς, "η πίστη γεμίζει με πρωτόγνωρα κίνητρα αναγνώρισης του άλλου, διότι αυτός που πιστεύει μπορεί να φτάσει να αναγνωρίσει ότι Ο Θεός αγαπά κάθε ανθρώπινο ον με άπειρη αγάπη. και η οποία "του προσδίδει έτσι μια άπειρη αξιοπρέπεια" (Ιωάννης Παύλος Β', Μήνυμα προς τους ανάπηρους, 16 Νοεμβρίου 1980)" (85). Απόδειξη αυτού είναι ότι "ο Χριστός έχυσε το αίμα του για τον καθένα, ώστε κανείς να μην αποκλείεται από την παγκόσμια αγάπη του" (ό.π.).
Το Fratelli tutti, για την αδελφοσύνη και την κοινωνική φιλία είναι μια κοινωνική εγκύκλιος, γραμμένη από "χριστιανικές πεποιθήσεις".
Στο παρασκήνιο αυτής της παγκόσμιας διάστασης της ανθρώπινης αδελφοσύνης που επιθυμεί να προωθήσει ο Πάπας βρίσκεται ό,τι είναι πραγματικά πολύτιμο, διότι δεν αξίζουν όλα το ίδιο: "Ένας πολιτισμός χωρίς οικουμενικές αξίες δεν είναι αληθινός πολιτισμός" (Ιωάννης Παύλος ΙΙ, ομιλία 2-II-1987) (146). Η αλήθεια ανακαλύπτεται μέσω της σοφίαςη οποία περιλαμβάνει την συνάντηση με την πραγματικότητα (βλ. σημ. 47). Η αλήθεια δεν επιβάλλεται ούτε αμύνεται βίαιααλλά ανοίγεται στην αγάπη. Επίσης η αλήθεια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας: “la inalienable dignidad de cada persona humana más allá de su origen, color o religión, y la ley suprema del amor fraterno” (39). A la vez, η σχέση της αγάπης με την αλήθεια την προστατεύει από το να είναι απλώς συναισθηματισμός, ατομικισμός ή ανθρωπισμός κλειστός στην υπερβατικότητα (βλ. 184),
Ο πραγματικός διάλογος (βλέπε κεφάλαιο 6: "Διάλογος και κοινωνική φιλία) δεν έχει καμία σχέση με απλή διαπραγμάτευση για ιδιωτικό όφελος: "...".Ήρωες του μέλλοντος θα είναι αυτοί που θα μπορέσουν να σπάσουν αυτή την αρρωστημένη λογική και να αποφασίσουν να κρατήστε με σεβασμό μια λέξη της αλήθειαςπέρα από την προσωπική σκοπιμότητα. Θεού θέλοντος, τέτοιοι ήρωες ζυμώνουν αθόρυβα στην καρδιά της κοινωνίας μας" (202).
Ούτε ο διάλογος έχει καμία σχέση με τη χειραγωγημένη συναίνεση ή τον επιβαλλόμενο σχετικισμό: "... ο διάλογος δεν είναι θέμα της προσέγγισης "ένα μέγεθος ταιριάζει σε όλους", αλλά τουΔεν υπάρχουν προνόμια ή εξαιρέσεις για κανέναν απέναντι στους ηθικούς κανόνες που απαγορεύουν το εγγενές κακό.. Δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ του να είσαι ο κύριος του κόσμου ή ο τελευταίος από τους άθλιους της γης: ενώπιον των ηθικών απαιτήσεων είμαστε όλοι απολύτως ίσοι" (Ιωάννης Παύλος Β΄, Enc. Veritatis splendor, 96) (209).
Είναι απαραίτητο να αναζητήσετε μια νέα κουλτούρα που αποκαθιστά την ευγένεια. Πράγματι, να ξαναρχίσουμε από την αλήθεια, μαζί με τη δικαιοσύνη και το έλεος, και τη χειροτεχνία της ειρήνης (βλέπε κεφάλαιο 7: "Η ειρηνευτική διαδικασία").Μονοπάτια επανένωσης”). Por eso hay que oponerse a la guerra y a la pena de muerte. Y las religiones están llamadas a colaborar en primera línea en ese proyecto (cf. capítulo 8: "Οι θρησκείες, στην υπηρεσία της αδελφοσύνης στον κόσμο"). Ο Θεός δεν μπορεί να σωπάσει ούτε στην κοινωνία ούτε στην καρδιά του ανθρώπου:
"Όταν, στο όνομα μιας ιδεολογίας, θέλουν να διώξουν τον Θεό από την κοινωνία, καταλήγετε να λατρεύετε είδωλακαι αμέσως ο άνθρωπος χάνεται, η αξιοπρέπειά του καταπατείται, τα δικαιώματά του παραβιάζονται" (274). Εμείς οι χριστιανοί πιστεύουμε ότι σ' Αυτόν βρίσκουμε την αληθινή πηγή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της παγκόσμιας αδελφοσύνης (βλ. 277).
κ. Ramiro Pellitero Iglesias
Καθηγητής Ποιμαντικής Θεολογίας
Σχολή Θεολογίας
Πανεπιστήμιο της Ναβάρα
Δημοσιεύθηκε στο "Εκκλησία και νέος ευαγγελισμός".
