Francis, egemen kültürde "yaşlıların manevi nitelikleri, topluluk duyguları, olgunlukları ve bilgelikleri bakımından değer görmediğine" dikkat çekmiştir. Papa'ya göre bu da "düşünce, hayal gücü ve yaratıcılık boşluğu" anlamına gelmektedir (a.g.e.). Papa, kuşaklar arasında diyalog olmadan "geleceği olmayan kısır bir topluma, ufka değil kendine bakan bir topluma" sahip olacağımız konusunda ısrar etmiştir (2-II-2022).
Yaşlılara şöyle dedi: "İçinde yaşadığımız ve sanki her şey yasalmış gibi tamamen göreceli olan bu yaşam biçiminin devam ettiği insani yozlaşmayı kınama sorumluluğunuz var. Devam edin. Dünyanın ihtiyacı var, ileriye gidecek güçlü gençlere ve bilge yaşlılara ihtiyacı var" (A.g.e.).
Diğerlerine, onlara yaşlıları koruma ve yaşlıların bakımı konusunda eğitim verme görevlerini hatırlattı. Dördüncü emir olan Anne ve Babaya Saygı Göster ile ilgili olarak şunları söylemiştir: "Aşırı güven, kendini nezaket ve sevgi, şefkat ve saygı olarak göstermek yerine kabalık ve yalana dönüştüğünde onur eksiktir. Zayıflık kınandığında ve hatta sanki bir kusurmuş gibi cezalandırıldığında. Şaşkınlık ve kafa karışıklığı alay ve saldırganlık için bir vesile haline geldiğinde" (23-II-2022).
Con el ejemplo del viejo Eleazar (cf. 2 M, 18 ss.) indicó que «la práctica de la fe no es el símbolo de nuestra debilidad, sino el signo de su fortaleza» (Audiencia general, 4-V-2022.). Y por eso: «Demostraremos, con toda humildad y firmeza, precisamente en nuestra vejez, que creer no es algo ‘para viejos’, sino algo vital. Creer en el Espíritu Santo, que hace nuevas todas las cosas, y con mucho gusto nos ayudará» (Ibid.). La fe vivida es herencia de la ancianidad.
"Yaşlılar, zayıflıklarıyla, yaşamın diğer çağlarında olanlara, hepimizin kendimizi Rab'be bırakmamız, O'nun yardımını istememiz gerektiğini öğretebilirler. Bu anlamda, hepimizin yaşlılıktan öğrenmesi gereken bir şey vardır: evet, yaşlılıkta kendini Tanrı'nın kendisinden başlayarak başkalarının bakımına terk etmek şeklinde anlaşılan bir armağan vardır (Ibid). Bundan şu çıkar bir "kırılganlık magisterium'u": yaşlılığın zayıflıklarını gizlememek, yaşlılardan herkes için bir derstir".
Yuhanna İncili'nde Nikodim İsa'ya sorar: İnsan yaşlıyken nasıl doğabilir (Yuhanna 3:4)? İsa da ona yaşlılığın ruhsal olarak yeniden doğmak ve geleceğe dair bir mesaj, merhamet ve bilgelik getirmek için bir fırsat olduğunu açıklar (bkz. General Audience, 8-VI-2022).
Bugün, Papa diyor ki, "Yaşlılık, biyolojik ve robotik hayatta kalmanın teknokratik yanılsamasının geleceğini çözmek için özel bir zamandır, ama her şeyden önce, Tanrı'nın yaratıcı ve üretken rahminin şefkatine açıldığı için". (A.g.e.).
Ve böylece öğretir: "Yaşlılar geleceğin habercileridir, yaşlılar şefkatin habercileridir, yaşlılar, yaşanmış bir hayatın bilgeliğinin habercileridir". (A.g.e.).
Francis, yaşlıların aileleri ile toplumun sağlık sistemi arasındaki bu ortak sorumlulukta hekimlerin ve sağlık çalışanlarının rolüne değinerek şunları söyledi: "Tüm tıbbın, yaşlıların ve her insanın sahip olduğu onurun tanığı olarak toplumda özel bir rolü vardır.
Simun'un kayınvalidesinin iyileştirilmesi öyküsünden (bkz. Mk 1, 29-31) yola çıkarak Francis şöyle düşünür: "Yaşlandığınızda artık vücudunuzdan siz sorumlu değilsinizdir. Kendi sınırlarınızı, artık yapamayacaklarınızı kabul etmeyi öğrenmelisiniz". (bkz. Genel Görüşme, 15-VI-2022). ("Ben de artık bir baston taşımak zorundayım").
"Ayağa kalktı ve onlara hizmet etmeye başladı". Papa şöyle der: "İster öğrenciler, ister yüzbaşılar, ister kötü ruhlar tarafından rahatsız edilenler, ister bir kenara atılmış insanlar olsun, kardeşlerini iyileştirmeye, teselli etmeye ve onlara şefaat etmeye hazır olan yaşlılar, belki de imana eşlik eden minnettarlığın saflığının en büyük kanıtıdır. Bütün bunların sadece kadınlara özgü olmadığını gözlemler. Ancak kadınlar erkeklere, bazen anlamakta zorlandıkları minnettarlık ve inancın hassasiyeti hakkında bir şeyler öğretebilir.
Yuhanna İncili'nin sonunda Dirilmiş İsa ile Petrus arasında geçen diyalogda (21:15-23, bkz. Genel Dinleyici Toplantısı 22-VI-2022), Francis yaşlılara verdiği tavsiyenin temelini de bulmaktadır.
"Güçsüzlükte, hastalıkta ve ölümde bile İsa'nın tanığı olmalısınız.. Dahası, Rab bizimle her zaman yaşımıza göre konuşur. Ve bizim de kendi kırılganlığımız, güçsüzlüğümüz, başkalarına olan bağımlılığımız, hatta giysilerimiz ve yürüyüşümüz tarafından eğitilmemize ve şekillendirilmemize izin vermeyi öğrenmemiz gerekir.
La vida espiritual (por la oración y los sacramentos, especialmente la Eucaristía y la confesión de los pecados) es la que nos da esa fortaleza y sabiduría para saber despedirse con una sonrisa: «una despedida alegre: he vivido mi vida, he conservado mi fe». A los demás, especialmente a los jóvenes, corresponde ayudar a los mayores a vivir y expresar esa sabiduría, y saber recibir recibirla.
Aynı şekilde Papa, ilmihalin sonuna doğru bizi İsa'nın vedasını yeniden okumaya davet eder (bkz. Yuhanna 14): "Gidip sizin için bir yer hazırladığımda, ben neredeysem siz de orada olasınız diye, yine gelip sizi kendime alacağım" (14:3). Petrus'un halefi şunu onaylar: "Yeryüzündeki yaşamın zamanı bu pasajın lütfudur. Zamanı durdurma varsayımı - ebedi gençlik, sınırsız refah, mutlak güç istemek - sadece imkansız değil, aynı zamanda hayal ürünüdür" (bkz. Genel Görüşme, 10-VIII-2022).
Burada, aşağıda, yaşam bir inisiyasyondur, daha dolu bir yaşama giden yolda bir kusurdur. Ve Francis bu fırsattan yararlanarak, yücelik, ışık ve sevgiyle dolu vaazımızın "belki de biraz hayattan yoksun olduğunu" söyler.
Papa'nın Daniel kitabındaki "beyaz saçlı yaşlı adam" (7, 9; bkz. Genel Görüşme, 17 Ağustos 2022) hakkındaki orijinal ilmihali bununla bağlantılıdır. Baba Tanrı genellikle bu şekilde temsil edilir. Ancak bu - Francis'in gözlemine göre - gizemi çözülmesi gereken "aptalca bir sembol değildir". Sonsuz bir varoluşun, gücü ve yakınlığıyla her zaman eski ve her zaman yeni olan Tanrı'nın sonsuzluğunun bir sembolüdür; "çünkü Tanrı her zaman yeniliğiyle bizi şaşırtır, her zaman bizimle buluşmaya gelir, her gün özel bir şekilde, o an için, bizim için".
Francis, yaşlılık üzerine yaptığı konuşmasını yaşlılığın gizemi üzerine düşünerek sonlandırdı. Bakire'nin varsayımı (bkz. Genel Görüşme, 24-VIII-2022). Papa, Batı'da Meryem'in görkemli bir ışıkla kuşatılmış olarak göğe yükseldiğini; Doğu'da ise uzanmış, uykuda, Havariler tarafından dua ederken ve Dirilmiş Olan onu bir çocuk gibi ellerinde taşırken tasvir edildiğini hatırlattı. Papa, Meryem Ana'nın göğe alınışının, zamanın sonunda onunla birlikte dirileceğimiz Rab'bin Dirilişi ile olan bağlantısının vurgulanması gerektiğine işaret etmektedir.
Meryem cennete kabul edilişiyle bizden önce gelir, aynı zamanda Kilise'nin bir figürü olarak, sonunda Mesih'in dirilmiş bedeninin bir uzantısı, bir aile olacaktır. İsa bundan -Cennetin Krallığında bizi bekleyen tam yaşamdan- çeşitli imgelerle söz eder: düğün ziyafeti, dostlarla ziyafet, zengin hasat, acı çekmeden gelen meyve. Tüm bunlardan ve başkalarının iyiliği için," diye öneriyor Francis, kendisini de gruba dahil ederek, "... Cennetin Krallığında bizi bekleyen yaşamın doluluğunu görebileceğiz".Biz yaşlılar, bizi bekleyen o yaşam doluluğunun tohumu, ışığı ve aynı zamanda huzursuzluğu olmalıyız".
Bay Ramiro Pellitero Iglesias
Navarra Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde Pastoral Teoloji Profesörü.
(*) "Iglesia y nueva evangelización" dergisinde yayınlanmıştır.