Dit citaat komt uit Five Italian Classics (ed. Rialp), het laatste boek van priester en historicus Mariano Fazio, en ik vind het zeer toepasselijk om de waarde van goede literatuur te ontdekken. Het is een literatuur die veel waarheid bevat. Men zou het "metafysisch" kunnen noemen, omdat het verder gaat dan zijn historische of sociologische componenten en veel goeds kan doen door zijn eenvoud en zijn mogelijkheid om het hart van de mens te bereiken om hem te laten zien dat dit hart iets heel groots bevat: de vermogen tot liefde.
Dat is het enige waar we ons zorgen over moeten maken, niet over een briljant curriculum vitae, niet over onze werk- of vrijetijdsprestaties die pretenderen ons zelfvoorzienend en kinderlijk bewonderenswaardig te maken, en zeker niet over onze eruditie. Bij de zonsondergang van het leven, zul je worden onderzocht op liefdezegt een Castiliaanse klassieker, Johannes van het Kruis. Zelfs niet-gelovigen kunnen zien dat mensen ook andere mensen onderzoeken op de liefde die zij in mensen en dingen hebben gestoken.
Mariano Fazio laat de lezer kennismaken met de goede Italiaanse literatuur, die zijn lectuur van kinds af aan heeft gekenmerkt en die hij in zijn volwassenheid heeft herontdekt. Vijf auteurs en enkele van hun boeken volstaan om tot de conclusie te komen dat Goede literatuur is datgene wat ons beter wil maken...De heersende mentaliteit van veel schrijvers van de laatste twee eeuwen is dat het enige criterium voor waarheid de ervaring is, hoewel er weinig dingen minder objectief zijn dan ervaring.
Bisschop Mariano Fazio werd geboren in Buenos Aires op 25 april 1960. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit van Buenos Aires en promoveerde in de filosofie aan de Pauselijke Universiteit van het Heilige Kruis. Hij is de auteur van meer dan 20 boeken over de moderne samenleving en secularisatieprocessen.
Allereerst presenteert de auteur ons dit boek, dat een boek is voor de reis van het leven, dat ons laat kennismaken met de Florentijnse dichter in het midden ervan, en Fazio dient om tot een treffende conclusie te komen: we moeten onze eigen beperkingen aanvaarden en we kunnen existentiële problemen niet alleen oplossen. Dante zal zelf om hulp moeten vragen, die van de dichter Vergilius, de uitdrukking van de juiste rede en de menselijke deugden die de weg van de genade effenen, en die van zijn geliefde Beatrice, die hem naar het licht van het Paradijs leidt. Een opmerkelijke weerspiegeling van dit werk is dat de mens doet alles voor de liefde. Liefde is gelijk aan verlangen, maar het negatieve gevolg is dat, als deze liefde uitsluitend op zichzelf en materiële zaken is gericht, de mens uiteindelijk faalt omdat hij geen oog heeft gehad voor de liefde tot God en anderen.
Het tweede grootste werk van de Italiaanse literatuur en een van de favoriete romans van de Paus Franciscus. Het vertelt het verhaal van Renzo en Lucia, twee jonge mensen die allerlei obstakels tegenkomen voor hun huwelijk in het Lombardije van de 17e eeuw. Een edelman, Don Rodrigo, is vastbesloten Lucia koste wat kost te krijgen en zal geen middel schuwen om haar de zijne te maken. Maar zij zal overwinnen, niet alleen vanwege haar eenvoud en natuurlijke genegenheid, maar ook omdat zij volledig vertrouwt op de goddelijke Voorzienigheid. Manzoni daarentegen verbergt de fouten van zijn minnaar, Renzo, niet, hoewel zijn vrijgevigheid en vermogen om geraakt te worden door de tegenslagen van anderen de jongeman helpen volwassen te worden. Renzo's grootste daad van volwassenheid zal die van vergeving zijn, die hij Don Rodrigo schenkt wanneer deze op sterven ligt, een slachtoffer van de pest die Milaan in die tijd teistert.
Dit verloofde paar is de hoofdrolspeler in een opeenvolging van personages die ons veel te leren hebben. Zelfs het kwaad kan anderen helpen, zoals de religieuze broeder Cristobal, om de christelijke naastenliefde tot heldhaftigheid te beoefenen. Manzoni's personages vertonen de meest uiteenlopende trekken, want ze blijven ten diepste menselijk. Er zijn heiligen zoals kardinaal Federico Borromeo, lauwe zoals de pastoor Don Abundio, of slechte, met een vleugje berouw, zoals de ridder Sin Nombre. Het goede overwint in De verloofde omdat het een goed is dat handelt, niet een angstige berusting. Er is een duidelijke boodschap: die van het overwinnen van onze eigen grenzen zonder op te houden te vertrouwen op de Voorzienigheid.
Het derde gepresenteerde werk, een beroemd kinderverhaal. Zoals de liberale denker Benedetto Croce zei: Pinokkio is gemaakt van het hout van de mensheid. De auteur ervan belijdt een liberale en antiklerikale ideologie, typisch voor het tijdperk van de Italiaanse eenwording in de 19e eeuw, hoewel de basis van zijn werk nog steeds christelijk is. Zoals Croce zei in een artikel in 1942, in een context van bezorgdheid over de gruwelen van het nazisme, "we kunnen niet geen christenen zijn". Ondanks zijn bedoelingen is Pinocchio geen toonbeeld van deugdzaamheid.
Hij vat vrijheid uitsluitend op als keuzevrijheid, en wordt voortdurend misleid door personages als de Kat en de Vos. Hij maakt de fout om in te gaan op de verleiding, maar de liefde van zijn vader, Gepetto, en die van de Fee zullen hem verlossen. Twee Italiaanse kardinalen, Albino Luciani, de toekomstige Johannes Paulus I, en Giacomo Biffi wisten met verschillende nuances een theologische dimensie in dit werk te vinden, en de laatste liet deze paradox schriftelijk achter: "...".De man die alleen maar een man wil zijn, wordt minder man.".
Misschien het vierde bestudeerde werk, het is het werk dat de tand des tijds het slechtst heeft doorstaan. Velen vinden het oubollig en stroperig, en doordrenkt met overdreven nationalistische retoriek. Ik herinner me dat jaren geleden een Italiaanse katholieke journalist zocht naar sporen van vrijmetselarij. Mariano Fazio vindt echter menselijke waarden in dit werk... die onmiddellijk terugverwijzen naar christelijke waarden: naastenliefde, liefdadigheid, solidariteit en de zorg voor de armenZo'n samenvallen van waarden kan gelovigen en niet-gelovigen ertoe brengen dingen samen te doen, in plaats van steriele debatten te voeren.
Het laatste hoofdstuk van Fazio's boek verwijst naar de romanserie Don Camillo van Giovanni Guareschi, een priester in een klein Noord-Italiaans stadje dat overhoop ligt met de communistische burgemeester Pepone. Deze priester, populair gemaakt door de film, werd herdacht in een toespraak van paus Franciscus in Florence. De paus prees zijn methode: zijn nabijheid tot het volk en zijn gebed. Don Camillo is echter een te temperamentvolle man, en de gekruisigde Christus in zijn kerk, voor wie hij vaak bidt, zal hem moeten herinneren aan de houding van een christen. Daarin ligt de hele filosofie van Guareschi, die hem aan beide kanten misverstanden bezorgde: respect voor hen die anders denken dan wijHet overwinnen van verschillen door liefde; het begrip voor de omstandigheden van vrienden, de afwijzing van de verabsolutering van de politiek, van vernederingen, van vreugde tegenover het kwaad van anderen?
Een in alle opzichten aanbevelenswaardig boek van Mariano Fazio. Het is niet alleen een uitnodiging om te lezen. Het is ook een uitnodiging om betere mensen te worden en met God en anderen in dialoog te gaan. Maar dialoog bestaat niet uit het verstrengelen van tegenstrijdige meningen. Een echte dialoog is een uitnodiging tot vriendschap.
Antonio R. Rubio Plo
Afgestudeerd in geschiedenis en rechten
Internationaal schrijver en analist
@blogculturayfe / @arubioplo
