Picasso i Max Jacob

Opowieść o przyjaźni

Na początku roku Musée d'Histoire de l'Immigration w Paryżu zaprezentowało wystawę zatytułowaną Picasso, obcokrajowiec. Chciał pokazać, że malarz nie zawsze był uznanym artystą we Francji.

Na początku XX wieku był pod obserwacją policji, ponieważ uważano go za podejrzanego z powodu uczęszczania do kręgów awangardowych lub postawy anarchistycznej. Prowadzono przeciwko niemu nawet śledztwo w sprawie kradzieży "Giocondy" z muzeum w Luwrze w 1911 roku.

Mimo to Picasso zaprzyjaźnił się z francuskimi artystami, między innymi z Maxem Jacobem, żydowskim poetą i malarzem, który przeszedł na katolicyzm. Dzieliła z nim pokój na Montmartre i poradził mu, aby zrezygnował z pracy, np. jako sprzedawca lub nauczyciel gry na fortepianie, i poświęcił się twórczości artystycznej.

Ta przyjaźń sprawiła, że Jacob zwrócił się do Picassa z niezwykłą prośbą: aby był ojcem chrzestnym podczas jego chrztu. Wierzył, że będąc Hiszpanem, jego przyjaciel zinternalizuje wiarę.

Pablo Picasso i chrześcijaństwo

Malarz Picasso przez całe życie formalnie przyznawał się do ateizmuW 1944 roku wstąpił do Francuskiej Partii Komunistycznej.

Jego biografowie zauważają, że Jego odejście od chrześcijaństwa mogło być spowodowane śmiercią młodszej siostry, Conchity, na dyfteryt, który miał zaledwie siedem lat. Nie przeszkodziło to jednak w tym, aby wizerunek ukrzyżowanego Chrystusa pojawiał się na jego obrazach i rysunkach, również tych z okresu kubizmu.

Przyjął jednak prośbę i 18 lutego 1915 roku został ojcem chrzestnym podczas chrztu w paryskiej kaplicy Notre Dame de Sion. Tego dnia dał swojemu chrześniakowi egzemplarz "Naśladowania Chrystusa" Kempisa, w którym napisał tę dedykację: "Dla mojego brata Cypriana, Maxa Jakuba, na pamiątkę jego Chrztu"..

Cyprian to imię wybrane przez nowego chrześcijanina, najwyraźniej na pamiątkę biskupa Antiochii, który zanim się nawrócił, był magiem. Przykład tego, że Pablo Picasso potrafił przedłożyć przyjaźń nad swoje przekonania.

Wiele lat później, w 1941 roku, Jacob w swoich Poradach dla młodego poety, Przepisałbym zalecenie Picassa: "Myśl o Bogu i pracuj".

Nawrócenie Maxa Jakuba

W dniu chrztu Jakubowi brakowało obecności Guillaume Apollinaire'a, ojca surrealizmu, stacjonującego wówczas w garnizonie wojskowym w Nîmes. Poeta chciał, aby jego przyjaciele podzielili jego radość, nawet jeśli nie byli wierzący.

Trzeba powiedzieć, że nawrócenie Maxa Jacoba wzbudziło naturalne poruszenie wśród awangardowych intelektualistów, choć nie oznaczało to wrogiego nastawienia do niego. W sumie, Jacob czuł się głęboko niezrozumiany i denerwował się, że niektórzy przypisują mu etykietę nowego Tartuffe'a, fałszywego wielbiciela, który chce tylko zwrócić na siebie uwagę.

To skłoniło go do opublikowania w 1919 r. Obrona Tartuffe'a. Ekstazy, wyrzuty sumienia, wizje, modlitwy, wiersze i medytacje nawróconego Żyda, książka dedykowana malarzowi Juanowi Grisowi.

W przeciwieństwie do tych, którzy wątpią w jego szczerość lub uważają, że został zaburzony przez działanie eteru lub henny, Jakub opowiada o swoich dwóch wizjach Chrystusa. W pierwszym, z 23 września 1909 r., opowiada o tym, że widział mężczyznę w żółtej tunice i z długimi włosami, ustawionego w pejzażu jednego z malowanych przez siebie obrazów. Był odwrócony plecami, ale odwrócił się na chwilę i zobaczył swoje usta i brwi. Przekonany, że to był Jezus, Jakub miał wewnętrzny ruch, że powinien przejść na katolicyzm.. Rozmawiał z kilkoma księżmi, ale oni powiedzieli mu, że nie powinien być zbyt pochopny.

Minęło pięć lat i 18 grudnia 1914 roku poeta poszedł do kina na Montparnasse, aby obejrzeć film przygodowy, Zespół czarnych kapeluszywedług powieści mistrza oper mydlanych, Paula Févala. Zdjął płaszcz z siedzenia, aby inny widz mógł usiąść, i w tym samym czasie wydawało mu się, że widzi na ekranie twarz w tłumie, taką samą jak jego kolega. Natychmiast wyszedł z kina i poszedł do pobliskiego kościoła, aby powiedzieć księdzu. Ksiądz nie tylko mu nie uwierzył, ale zganił go za to, że chodzi na takie spektakle. Mimo to, dwa miesiące później został ochrzczony.

Wizje Chrystusa, Max Jacob

Z drugiej strony, Księga Jakuba zawiera kilka ciekawych refleksji na temat nawrócenia. Jej autor dążył do tego, aby żyć "z ludźmi, którzy nauczą go moralnego piękna i przyzwoitości życia".. Chciał pozwolić się pouczyć, opowiedzieć o swoim życiu i opłakiwać swoje winy. Tęsknił za wyjściem poza kręgi transgresji, za wyznaniem wiary niektórych intelektualistów.

Jednak, nie mógł znaleźć swojego miejsca i nie miał odwagi zwrócić się do Boga. Został nazwany szaleńcem, chociaż twierdził, że był "Pan jest wszędzie i w najgorszych miejscach"..

Po przyjęciu chrztu zdał sobie sprawę, że znowu grzeszy. Nie potrafił wykorzenić pychy, łakomstwa czy pożądliwości, Ale jednocześnie jego wiara sprawiła, że był w stanie napisać w tej samej książce wiersz zasugerowany przez adorację eucharystyczną, w której uczestniczył każdego ranka w bazylice Sacré Coeur.