Ale szybko okazało się, że człowiek ten zmienił się wraz z nią: spotkanie z bólem nie budziło już w nim wspomnień o dobru. Wraz z utratą pamięci zniknęło również źródło dobra w nim samym. Stał się zimny i emanował chłodem dookoła siebie".
Ta historia przydaje się w kontekście kazania papieża Franciszka na uroczystość Bożego Ciała (14-VI-2020).
Pamięć jest czymś ważnym dla wszystkich ludzi. Papież zauważa w homilii na to święto: "Jeśli nie pamiętamy (...), stajemy się obcymi dla samych siebie, "przechodniami" w istnieniu. Bez pamięci zostajemy wyrwani z ziemi, która nas podtrzymuje, i jesteśmy unoszeni jak liście na wietrze. Z drugiej strony, pamiętanie oznacza związanie się silniejszymi więzami, poczucie się częścią historii, oddychanie z ludźmi".
I właśnie dlatego Pismo Święte nalega na kształcenie młodych ludzi w tym "pamięć" lub wspominanie tradycji i historii narodu izraelskiego, zwłaszcza nakazów i darów Pana (por. Ps 77 12; Pwt 6:20-22).
Problemy pojawiają się, gdy - jak to ma miejsce obecnie w przypadku przekazu wiary chrześcijańskiej - jest on przerywany lub gdy to, o czym się słyszy, nie zostało przeżyte, zagrożona jest pamięć jednostek i narodów.
Pan zostawił nam "pomnik". Nie tylko coś do zapamiętania, do przypomnienia sobie. Nie tylko słowa czy symbole. Dał nam pokarm, który jest nieustannie skuteczny, żywy Chleb, którym jest On sam: Eucharystia. I dał nam to jako załatwioną sprawę, ponieważ zlecił nam to, świętować to jako naród i jako rodzina: "To czyńcie na moją pamiątkę" (1 Kor 11:24). Eucharystia, podkreśla Franciszek, jest Bożą pamiątką.
Rzeczywiście, Eucharystia jest wspomnieniem, żywym wspomnieniem lub pamiątką, która odnawia (lub aktualizuje bez powtarzania) Paschę Pana, Jego śmierć i zmartwychwstanie pośród nas. Jest pamięcią naszej wiary, naszej nadziei, naszej miłości.
Eucharystia jest pamiątką wszystkiego, czym jesteśmy, pamiątką - można powiedzieć - serca, nadając temu ostatniemu terminowi biblijne znaczenie: całość osoby. Człowiek jest wart tyle, ile warte jest jego serce Obejmuje to - jak w historii opowiedzianej przez kardynała Ratzingera - zdolność do dobroci i współczucia, które w chrześcijaninie stają się utożsamiane z uczuciami samego Chrystusa.
Eucharystia, pamiątka serca, leczy, zachowuje i umacnia całą osobę chrześcijanina. Dlatego, jak mówi Kościół, Eucharystia jest źródłem i szczytem życia chrześcijańskiego i misji Kościoła (por. Benedykt XVI, Adhort. Sacramentum caritatis, 2007).
W uroczystość Korpus ChrystusaFranciszek rozpakowuje uzdrawiającą moc tego "pomnika", jakim jest Eucharystia. W ten sposób pokazuje nam, jak ważna jest Eucharystia w kształtowaniu naszych uczuć wobec Boga i innych ludzi.
Od tego zależy również to, co możemy nazwać edukacją afektywną - która nigdy się nie kończy w każdej osobie - oraz afektywna więź z Bogiem i z innymi: wiedza, jak sytuować się przed innymi - naszymi krewnymi i przyjaciółmi, naszymi kolegami i współpracownikami, ludźmi, których spotykamy każdego dnia.
Wewnętrzne "przejęcie odpowiedzialności" za to, co się z nimi dzieje, umiejętność odpowiedniego komunikowania i wyrażania naszych uczuć, włączania ich w nasze decyzje i działania, jako ważny element atrakcyjności samego życia chrześcijańskiego. Eucharystia zajmuje zatem centralne miejsce w kontekście rozeznanieMusimy być świadomi duchowych i kościelnych konsekwencji wszystkich naszych działań.
Eucharystia uzdrawia osieroconą pamięć i leczy jej rany. To znaczy "pamięć zraniona brakiem uczucia i gorzkimi rozczarowaniami otrzymanymi od tego, kto powinien był dać miłość, ale zamiast tego pozostawił serce puste". Eucharystia napełnia nas większą miłością, miłością samego Boga.. Tak mówi papież:
"Eucharystia przynosi nam wierną miłość Ojca, który leczy nasze sieroctwo. Daje nam miłość Jezusa, który przemienił grób z punktu przybycia w punkt wyjścia i który w ten sam sposób może zmienić nasze życie. Przekazuje nam miłość Ducha Świętego, który pociesza, ponieważ nigdy nie pozostawia nikogo samego, i leczy rany".
Po drugie, Eucharystia uzdrawia naszą negatywną pamięć. Ta "pamięć", która "zawsze wyciąga na wierzch to, co złe i pozostawia nas ze smutną myślą, że jesteśmy do niczego, że tylko popełniamy błędy, że się mylimy". I zawsze stawia przed nami nasze problemy, nasze upadki, nasze złamane marzenia.
Jesus przychodzi, aby powiedzieć nam, że tak nie jest. Że jesteśmy dla niego cenniktóry zawsze widzi w nas dobro i piękno, który pragnie naszego towarzystwa i naszej miłości. "Pan wie, że zło i grzechy nie są naszą tożsamością; są chorobami, infekcjami. I - podając dobre przykłady w tym czasie pandemii, Papież wyjaśnia, w jaki sposób Eucharystia leczy - przychodzi, aby uleczyć je Eucharystią, która zawiera przeciwciała dla naszej chorej pamięci negatywności.
Dzięki Jezusowi możemy uodpornić się na smutek. Y por ello la fuerza de la Eucaristía –cuando procuramos recibirla con las mejores disposiciones, de modo que dé en nosotros todos sus frutos– nos transforma en portadores de Dios, que equivale a decir: portadores de alegría.
Po trzecie, Eucharystia leczy naszą zamkniętą pamięć. Życie często pozostawia nas zranionych. Sprawia, że stajemy się bojaźliwi i podejrzliwi, cyniczni lub obojętni, aroganccy..., samolubni. Wszystko to, zauważa następca Piotra, "jest oszustwem, ponieważ tylko miłość leczy strach u jego korzeni i uwalnia nas od uporu, który nas więzi". Jezus przychodzi, aby uwolnić nas od tych kajdan, wewnętrznych blokad i paraliżu serca.
"Pan, który ofiarowuje się nam w prostocie chleba, zaprasza nas również, abyśmy nie marnowali naszego życia w pogoni za tysiącem bezużytecznych rzeczy, które tworzą zależność i pozostawiają nas pustymi w środku. Eucharystia usuwa w nas głód rzeczy i rozpala w nas chęć służenia". Pomaga nam stanąć do pomocy innym, którzy są głodni jedzenia, godności i pracy. Zaprasza nas do tworzenia prawdziwych łańcuchów solidarności.
Eucharystia leczy naszą osieroconą i zranioną pamięć, naszą negatywną pamięć i naszą zamkniętą pamięć. Do tego Franciszek dodaje, w swoim przemówieniu na Anioł Pański 14 czerwca, wyjaśnienie dwóch skutków Eucharystii: skutku mistycznego i skutku wspólnotowego.
Efekt mistyczny (mistyczny w odniesieniu do głębokiej tajemnicy, która się tam odbywa) odnosi się do tego uzdrowienia naszej "zranionej pamięci", o którym mówił w swojej homilii. Eucharystia leczy i przemienia nas wewnętrznie poprzez naszą zażyłość z Jezusem, ponieważ to, co przyjmujemy pod postacią chleba lub wina, jest niczym innym jak ciałem i krwią Chrystusa (por. 1 Kor 10:16-17).
Jezus", wyjaśnia ponownie papież, "jest obecny w sakrament Eucharystii być naszym pożywieniem, być przyswojonym i stać się w nas tą odnawiającą siłą, która przywraca nam energię i sprawia, że po każdej przerwie lub po każdym upadku mamy ochotę wrócić na właściwe tory".
Jednocześnie wskazuje, jakie musi być nasze usposobienie, aby to wszystko było możliwe; przede wszystkim, "nasza gotowość, by dać się przekształcić, nasz sposób myślenia i działania".
Tak jest, a wola ta przejawia się w przystępowaniu do Eucharystii z sumieniem wolnym od grzechu ciężkiego (po uprzednim przystąpieniu do sakramentu pokuty, jeśli to konieczne), w pozwalaniu sobie na pomoc tych, którzy mogą nam pomóc w formowaniu naszego sumienia, w korygowaniu naszych pragnień, w ukierunkowaniu naszych działań we właściwym kierunku, stosownie do naszych okoliczności, tak aby nasze życie miało prawdziwy sens miłości i służby.
Z tych wszystkich powodów, podkreśla Franciszek, Msza nie jest po prostu aktem społecznym lub pełnym szacunku, ale pozbawionym treści. To "Jezus obecny, który przychodzi, aby nas nakarmić".
Wszystko to wiąże się z efektem wspólnotowym Eucharystii, który jest jej ostatecznym celem, jak to zostało wyrażone w następujących słowach Saint PaulBo choć jest nas wielu, jesteśmy jednym chlebem i jednym ciałem" (tamże, w. 17). To znaczy, aby uczynić ze swoich uczniów wspólnotę, rodzinę, która przezwycięży rywalizację i zazdrość, uprzedzenia i podziały. Dając nam dar miłości braterskiej, możemy osiągnąć to, o co również nas prosił: "Trwajcie w miłości mojej" (J 15,9).
W ten sposób - konkluduje Franciszek - nie tylko Kościół "czyni" Eucharystię, ale także Eucharystia czyni Kościół, jako "tajemnicę komunii" dla jego misji. Misji, która zaczyna się właśnie od tworzenia i zwiększania naszej jedności. Tak właśnie jest i w ten sposób Kościół może być ziarnem jedności, pokoju i przemiany całego świata.
Pan Ramiro Pellitero Iglesias
Profesor teologii pastoralnej na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Nawarry.
Opublikowano w Kościół i nowa ewangelizacja.
