"Με μεγάλη χαρά και υπερηφάνεια βρίσκομαι μαζί σας με την ευκαιρία της 50ής επετείου των δραστηριοτήτων του IESE στη Μαδρίτη, πηγή βαθιάς χαράς να βλέπω την ανάπτυξη μιας εκπαιδευτικής πρωτοβουλίας που έχει βοηθήσει πολλούς ανθρώπους να αναπτυχθούν επαγγελματικά και να ανακαλύψουν το βαθύ (ανθρώπινο, κοινωνικό, χριστιανικό) νόημα της εργασίας, ένα θέμα που μου είναι πολύ αγαπητό. Άγιος Ιωσήμαριος.
Έχετε χτίσει μια από τις πιο διάσημες σχολές διοίκησης επιχειρήσεων στον κόσμο, οπότε, κρίνοντας από τα εξωτερικά αποτελέσματα, έχετε κάνει καλή δουλειά. Θα ήθελα να σας ενθαρρύνω ότι, σε συνδυασμό με τις εξωτερικές σας επιτυχίες, όπως υποστηρίζεται από το σχολές διοίκησης επιχειρήσεων Με αυτόν τον τρόπο, θα επισημάνετε και άλλες εσωτερικές επιτυχίες που έχουν ακόμη μεγαλύτερη αξία για τον καθένα σας από την οπτική γωνία του Θεού. Αυτές οι εσωτερικές επιτυχίες, οι οποίες είναι συμβατές με τις επιτυχίες και τις αποτυχίες από επιχειρηματική άποψη, είναι ο καρπός μιας δουλειάς που γίνεται καλά από αγάπη.
Για αυτές τις εσωτερικές επιτυχίες δεν έχει σημασία μόνο τι κάνουμε και με ποια αποτελέσματα, αλλά και πώς δουλεύουμε και γιατί. Μέσα από αυτές τις εσωτερικές επιτυχίες ο αντίκτυπος αυτού του σχολείου θα φτάσει ακόμη πιο μακριά.
Όπως είπε ο Άγιος Ζωζεμαρίας, "Η εργασία, κάθε εργασία, είναι μάρτυρας της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, της κυριαρχίας του πάνω στη δημιουργία. Είναι μια ευκαιρία για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου. Είναι δεσμός ένωσης με άλλα όντα, πηγή πόρων για τη στήριξη της οικογένειάς του, μέσο συμβολής στη βελτίωση της κοινωνίας στην οποία ζει και στην πρόοδο όλης της ανθρωπότητας" (Άγιος Ζωζεμαρίας, Ο Χριστός περνάει, αρ. 47).
Ο Άγιος Ζωσιμάρια μιλάει εδώ για το γιατί της εργασίας γενικά. Για εσάς, ο λόγος της εργασίας σας αντικατοπτρίζεται στην αποστολή του IESE: Αναπτύσσετε ηγέτες που φιλοδοξούν να έχουν βαθύ, θετικό και διαρκή αντίκτυπο στα άτομα, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία μέσω της επαγγελματικής αριστείας, της ακεραιότητας και του πνεύματος της υπηρεσίας.
Πραγματικά, αν εκπληρώσετε καλά αυτόν τον εμπνευσμένο σκοπό, θα φτάσετε στην καρδιά της κοινωνίας. Θα βελτιώσετε τον κόσμο εκ των έσω. Γιατί ο ευγενής σκοπός που επιδιώκετε μπορεί να βιωθεί σε όλες τις δραστηριότητές σας, όχι μόνο σε εκείνες με την υψηλότερη στρατηγική αξία που αναλαμβάνετε στο IESE από την ανώτατη διοίκηση. Όλες οι εργασίες μπορούν να έχουν μεγάλη αξία εκ των έσω.
Ήδη στην ίδια φυσική τάξη, "η αξιοπρέπεια της εργασίας δεν εξαρτάται τόσο από το τι γίνεται όσο από το πρόσωπο που το κάνει, το οποίο, στην περίπτωση του ανθρώπου, είναι ένα πνευματικό, νοήμον και ελεύθερο ον" (Άγιος Ιωάννης Παύλος Β', Λόγος, 3-VII-1986, αρ. 3).
Η φυσική αξιοπρέπεια της εργασίας, λοιπόν, έχει τις ρίζες της στην πνευματική αξιοπρέπεια του ανθρώπινου προσώπου και θα είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη ανάλογα με τη μεγαλύτερη ή μικρότερη ποιότητα ή καλοσύνη αυτής της εργασίας ως πνευματικής δράσης. Ωστόσο, αυτή η ποιότητα ή η καλοσύνη εξαρτάται ουσιαστικά από την ελευθερία: από την αγάπη - όχι ως πάθος ή συναίσθημα - αλλά ως dilectio (Για την υπαρξιακή επιλογή του τελικού σκοπού, ως πράξη ελευθερίας, βλ. C. Fabro, Riflessioni sulla liberta, Maggioli, Rimini 1983, σ. 43-51- 57-85).
Ως Juan Antonio Pérez LópezΠρόκειται για την καλλιέργεια στους εαυτούς μας και στους ανθρώπους που διοικούμε των υπερβατικών κινήτρων: το ενδιαφέρον για την καλή εξυπηρέτηση των πελατών, την ανθρώπινη σχέση με τους ανθρώπους, τη δέσμευση στον σκοπό της εταιρείας. Αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό αυτό που μας ωθεί να εξυπηρετούμε περισσότερο και καλύτερα. Και αυτό μπορεί να γίνει ενώ παράλληλα επιτυγχάνονται τα στρατηγικά αποτελέσματα που χρειάζονται οι εταιρείες και ενώ αναπτύσσονται οι σωστοί άνθρωποι με τις σωστές ικανότητες.
Και παρόλο που μπορεί να φαίνεται υπερβολικό, ο Άγιος Ζωζεμαρίας είπε τα εξής: "Δεν πρέπει να ξεχνάμε, λοιπόν, ότι η αξιοπρέπεια της εργασίας βασίζεται στην Αγάπη. Το μεγάλο προνόμιο του ανθρώπου είναι να μπορεί να αγαπά, υπερβαίνοντας έτσι το εφήμερο και το παροδικό. Μπορεί να αγαπήσει άλλα πλάσματα, δηλαδή ένα εσύ και ένα εγώ γεμάτο νόημα. Και μπορεί να αγαπήσει τον Θεό, ο οποίος μας ανοίγει τις πύλες του ουρανού, ο οποίος μας κάνει μέλη της οικογένειάς του, ο οποίος μας εξουσιοδοτεί να του μιλάμε και πρόσωπο με πρόσωπο, πρόσωπο με πρόσωπο".
Με άλλα λόγια, είμαστε φτιαγμένοι για την Αγάπη και η εργασία είναι μια από τις πλατφόρμες πάνω στις οποίες η Αγάπη μπορεί να αναπτυχθεί μέσα μας και στην κοινωνία. Αυτό είναι ένα μεγάλο μέρος της κλήσης του Χριστιανού στον κόσμο, στην κοινωνία.
"Γι' αυτό ο άνθρωπος δεν πρέπει να περιορίζεται στο να φτιάχνει πράγματα, να κατασκευάζει αντικείμενα. Η εργασία γεννιέται από την αγάπη, εκδηλώνει την αγάπη, διατάσσεται από την αγάπη" (Αγιος Ζωζεμαρία, Ο Χριστός περνάει, αρ. 48).
Πρόσφατα συνάντησα μια εμπνευσμένη ιστορία που εμφανίστηκε πριν από πολλά χρόνια στο περιοδικό Forbes και η οποία απεικονίζει αυτή την ανθρώπινη σύνδεση, αυτή την αγάπη που εκδηλώνεται μέσω της εργασίας. Γράφτηκε από μια νοσοκόμα στα επείγοντα περιστατικά ενός αμερικανικού νοσοκομείου, η οποία έγινε μάρτυρας μιας εκπληκτικής πράξης ηγεσίας:
"Ήταν περίπου 10:30μμ. Το δωμάτιο ήταν χάλια. Τελείωνα τη δουλειά μου στο διάγραμμα πριν πάω σπίτι. Ο γιατρός με τον οποίο αγαπούσα να συνεργάζομαι εκπαίδευε έναν νέο γιατρό, ο οποίος είχε κάνει μια πολύ αξιοσέβαστη και ικανή δουλειά, λέγοντάς του τι είχε κάνει καλά και τι θα μπορούσε να είχε κάνει διαφορετικά. Τότε έβαλε το χέρι του στον ώμο του νεαρού γιατρού και είπε: "Όταν τελείωσες, είδες τη νεαρή καθαρίστρια που ήρθε να καθαρίσει το δωμάτιο;" Ο νεαρός τον κοίταξε με κενό βλέμμα.
Ο μεγαλύτερος γιατρός είπε: "Το όνομά του είναι Κάρλος. Είναι εδώ τρία χρόνια. Κάνει καταπληκτική δουλειά. Όταν έρχεται, καθαρίζει το δωμάτιο τόσο γρήγορα που εσείς και εγώ μπορούμε να δούμε γρήγορα τους επόμενους ασθενείς μας. Τη γυναίκα του τη λένε Μαρία. Έχουν τέσσερα παιδιά. Στη συνέχεια ονόμασε το καθένα από τα τέσσερα παιδιά και έδωσε την ηλικία του καθενός. Ο ηλικιωμένος γιατρός συνέχισε: "Ζει σε ένα νοικιασμένο σπίτι περίπου τρία τετράγωνα από εδώ στη Σάντα Άνα. Ήρθαν από το Μεξικό πριν από πέντε χρόνια. Το όνομά του είναι Κάρλος", επανέλαβε. Στη συνέχεια είπε: 'Την επόμενη εβδομάδα θα ήθελα να μου πείτε κάτι για τον Κάρλος που δεν γνωρίζω ήδη, εντάξει; Τώρα, ας πάμε να ελέγξουμε τους υπόλοιπους ασθενείς.
Η νοσηλεύτρια έμεινε έκπληκτη: "Θυμάμαι να στέκομαι εκεί και να γράφω τις νοσηλευτικές μου σημειώσεις, εμβρόντητη, και να σκέφτομαι: μόλις έγινα μάρτυρας μιας εντυπωσιακής ηγεσίας.
Μερικές φορές μπορούμε να χάσουμε από τα μάτια μας αυτόν τον ανθρώπινο τόνο, όταν σκεφτόμαστε την εργασία από τη σκοπιά του ανταγωνισμού με άλλες εταιρείες για περισσότερα κέρδη, αντί να σκεφτόμαστε την εξυπηρέτηση των ανθρώπων με φροντίδα και προσοχή, με αγάπη. Προφανώς, οι εταιρείες δεν μπορούν επίσης να χάσουν από τα μάτια τους τη στρατηγική και το κέρδος, το οποίο αποτελεί ένδειξη ποιοτικών υπηρεσιών που παρέχονται με υπεύθυνο και αποτελεσματικό τρόπο. Αλλά εξίσου σημαντικό με τα οικονομικά αποτελέσματα, αν όχι περισσότερο, είναι η εξυπηρέτηση με αγάπη για την εργασία και αγάπη για τους ανθρώπους.
"Για έναν χριστιανό, αυτές οι προοπτικές διευρύνονται και διευρύνονται. Διότι η εργασία εμφανίζεται ως συμμετοχή στο δημιουργικό έργο του Θεού, ο οποίος, όταν δημιούργησε τον άνθρωπο, τον ευλόγησε λέγοντάς του: "Να είστε καρποφόροι και να πολλαπλασιάζεστε και να γεμίζετε τη γη και να την υποτάσσετε, και να εξουσιάζετε τα ψάρια της θάλασσας και τα πουλιά του ουρανού και κάθε ζωντανό πλάσμα που κινείται πάνω στη γη" (Γεν. Ι, 28). Διότι, επιπλέον, έχοντας αναληφθεί από τον Χριστό, η εργασία μας παρουσιάζεται ως μια λυτρωτική και λυτρωτική πραγματικότητα: δεν είναι μόνο η σφαίρα στην οποία ζει ο άνθρωπος, αλλά και το μέσο και η οδός της αγιότητας, μια αγιαστική και αγιαστική πραγματικότητα" (Αγιος Ζωζεμαρίας, Ο Χριστός περνάει, αρ. 47).
Τι σημαίνει να αγιάζεις από την εργασία;
Ας εξετάσουμε δύο θεμελιώδεις πτυχές, συνδεδεμένες μεταξύ τους, στις οποίες ο ιδρυτής του Opus Dei επέμενε σε αμέτρητες περιπτώσεις. Πρώτον, είναι σαφές ότι η υπερφυσική διάσταση της εργασίας δεν είναι κάτι που αντιπαραβάλλεται στη φυσική ανθρώπινη διάστασή της: η τάξη της Λύτρωσης δεν προσθέτει κάτι ξένο σε αυτό που η εργασία είναι από μόνη της στην τάξη της Δημιουργίας- είναι η ίδια η πραγματικότητα της ανθρώπινης εργασίας που ανυψώνεται στην τάξη της χάρης- ο αγιασμός της εργασίας δεν είναι "να κάνεις κάτι ιερό" ενώ εργάζεσαι, αλλά ακριβώς να κάνεις την ίδια την εργασία αγία.
Η δεύτερη πτυχή, αδιαχώριστη και, κατά μία έννοια, συνέπεια της προηγούμενης, είναι ότι η αγιασμένη εργασία είναι αγιαστική: οι άνθρωποι όχι μόνο μπορούν και πρέπει να αγιάζουν τον εαυτό τους και να συνεργάζονται στον αγιασμό των άλλων και του κόσμου ενώ εργάζονται, αλλά ακριβώς μέσω της εργασίας τους, κάνοντάς την ανθρώπινα καλά, υπηρετούν τους ανθρώπους από αγάπη προς τον Θεό. Αυτό το χριστιανικό πνεύμα στην εργασία πρέπει να προετοιμάσει τον κόσμο να αναγνωρίσει καλύτερα τον Θεό και έτσι να συμβάλει επίσης στη βιωσιμότητα, την ειρήνη και την κοινωνική δικαιοσύνη. Είναι απαραίτητο, μας υπενθυμίζει ο Λέων ΙΔ', "να προσπαθήσουμε να διορθώσουμε τις παγκόσμιες ανισότητες που χαρακτηρίζονται βαθιά από τη φτώχεια και την εξαθλίωση μεταξύ ηπείρων, χωρών, ακόμη και εντός των κοινωνιών" (Leo XIV, Ομιλία στο διπλωματικό σώμα, 16-V-2025).
Και, όπως εξήγησε ο Άγιος Ζωζεμαρίας, υπάρχει μια αναγκαία σχέση μεταξύ του αγιασμού της επαγγελματικής εργασίας και της συμφιλίωσης του κόσμου με τον Θεό: "Να ενώνουμε την επαγγελματική εργασία με τον ασκητικό αγώνα και την ενατένιση -κάτι που μπορεί να φαίνεται αδύνατο, αλλά είναι απαραίτητο για να συμβάλει στη συμφιλίωση του κόσμου με τον Θεό- και να μετατρέψουμε αυτή τη συνηθισμένη εργασία σε μέσο προσωπικού αγιασμού και αποστολής. Δεν είναι αυτό ένα ευγενές και μεγάλο ιδανικό, για το οποίο αξίζει να δώσει κανείς τη ζωή του; Οδηγίες19-III-1934, αρ. 33).
Μπορούμε να ζήσουμε αυτό το μεγάλο και ευγενές ιδεώδες στη δουλειά μας, όποια κι αν είναι αυτή- να έχουμε πάντα αυτή την προοπτική να υπηρετούμε την κοινωνία, "Ένας κόσμος που πρέπει να αλλάξει", όπως λέτε στη διαφήμισή σας. Μου αρέσει να βλέπω ότι στο σκοπό σας μιλάτε για ηγεσία που είναι καλή για τους ανθρώπους, για τις εταιρείες και επίσης για την κοινωνία στο σύνολό της. Οι εταιρείες μπορούν να κάνουν πολύ καλό για την κοινωνία, αν και είναι επίσης αλήθεια ότι δεν μπορούν να επιτευχθούν όλα όσα χρειάζεται η κοινωνία μέσω των εταιρειών, καθώς περιορίζονται από την ανάγκη να προσφέρουν μια περιορισμένη και συγκεκριμένη υπηρεσία και να παράγουν κέρδη, που είναι μέρος του σκοπού τους.
Χρειάζονται επίσης υπεύθυνα κράτη, κοινότητες και οικογένειες. Κατά την εκπαίδευσή σας, προσπαθήστε να προσεγγίσετε ολόκληρο τον άνθρωπο, και στην πνευματική του διάσταση, έτσι ώστε από αυτά τα καλά διαμορφωμένα πρόσωπα να μπορούμε να συμβάλουμε στην υπηρεσία της κοινωνίας σε όλες τις διαστάσεις της. Αυτός είναι ο καρπός του αγιασμού του έργου σας που γίνεται καλά από αγάπη. Για να μεταμορφώσουμε τον κόσμο, πρέπει να ξεκινήσουμε από τους εαυτούς μας και να κάνουμε χώρο για τον Θεό στη ζωή μας, και συγκεκριμένα στο έργο μας.
Υπάρχουν μερικά πολύ γνωστά λόγια του ιδρυτή του Opus Dei που περιέχουν μια πολύ σύντομη και ουσιαστική οριοθέτηση της έννοιας του αγιασμού της εργασίας, με τη μορφή πρακτικής συμβουλής: "Δώστε ένα υπερφυσικό κίνητρο στη συνηθισμένη επαγγελματική σας εργασία, και θα έχετε αγιασμένη εργασία" (Άγιος Ζωζεμάριος, "Ο αγιασμός της εργασίας"), Camino, n. 359). Δεν είναι θέμα να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά, αλλά να κάνουμε τα ίδια παλιά πράγματα με διαφορετικό τρόπο, με ένα υπερφυσικό κίνητρο που μας παρακινεί να καταβάλουμε περισσότερη προσπάθεια και περισσότερη αγάπη.
Με άλλα λόγια, η δραστηριότητα της εργασίας γίνεται ιερή όταν γίνεται για ένα υπερφυσικό κίνητρο. Αλλά αυτή η δήλωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως ένα είδος "ηθικής των προθέσεων και μόνο"- δεν πρόκειται, με κλασικούς όρους, για την απόδοση υπεροχής στην finis operantis ως ανεξάρτητη από την finis operis, η οποία θα έχανε τη σημασία της. Το finis operantis είναι το κίνητρο του εργαζομένου, το οποίο μπορεί να καθοδηγείται από διάφορες προθέσεις. Το finis operis είναι το τι προσπαθεί να επιτύχει η δραστηριότητα, που μπορεί να είναι η εξυπηρέτηση του πελάτη, η ολοκλήρωση μιας έκθεσης, η επίτευξη ενός στόχου. Για να υπηρετήσουμε αποτελεσματικά με την εργασία μας δεν αρκεί να έχουμε καλές προθέσεις, αλλά να καταλήξουμε σε συγκεκριμένα γεγονότα. Για να εξυπηρετήσει, για να εξυπηρετήσειόπως συνήθιζε να λέει ο Άγιος Ιωσήμαριος.
Η υπερφυσική τάξη προϋποθέτει και ανυψώνει αυτή την ανθρώπινη πραγματικότητα, έτσι ώστε το έργο να είναι άγιο αν "γεννιέται από την αγάπη, εκδηλώνει την αγάπη, διατάσσεται στην αγάπη" και αν αυτή η αγάπη είναι εκείνη "η φιλανθρωπία του Θεού που έχει χυθεί στις καρδιές μας, από το Άγιο Πνεύμα που μας δόθηκε" (Rom 5, 5). Όταν ζούμε αυτή την ενότητα της ζωής για την οποία τόσο πολύ μίλησε ο Άγιος Ιωσημαρίας, αυτή η φιλανθρωπία του Θεού χύνεται σε όλες τις δραστηριότητες της εργασίας μας: αναφορές, τηλεφωνήματα, μικρές λεπτομέρειες που ολοκληρώνονται με αγάπη. Το finis operantis διεισδύει και ενημερώνει από το εσωτερικό της finis operis όλων των ενεργειών μας.
Η εργασία είναι ιερή, είναι αγιασμένη, όταν διέπεται και ενημερώνεται από την αγάπη του Θεού για τον Θεό και τους άλλους. Αυτή είναι η ουσία εκείνου του "υπερφυσικού κινήτρου" που αρκεί για να αγιάσει την εργασία- και είναι ακόμη καλύτερο να κατανοήσουμε ότι αυτή η "πρόθεση" τείνει καθαυτή στην ανθρώπινη τελειότητα του ίδιου του έργου: "Δεν μπορούμε να προσφέρουμε στον Κύριο κάτι που, μέσα στα φτωχά ανθρώπινα όρια, δεν είναι τέλειο, χωρίς ψεγάδι, εκτελεσμένο με προσοχή στην παραμικρή λεπτομέρεια: ο Θεός δεν δέχεται κακοτεχνίες. Δεν πρέπει να προσφέρετε τίποτα ελαττωματικό, μας προτρέπει η Αγία Γραφή, γιατί δεν θα ήταν άξιο γι' Αυτόν (Λευιτ. XXII, 20). Γι' αυτό η εργασία του καθενός, το έργο που απασχολεί τις ημέρες και τις ενέργειές μας, πρέπει να είναι μια άξια προσφορά στον Δημιουργό, operatio DeiΕίναι το έργο του Θεού και για τον Θεό: με μια λέξη, ένα ολοκληρωμένο, άψογο έργο" Αγιος Ιωσήμαριος, Φίλοι του Θεούαρ. 55: πρβλ. αρ. 58 και 6).
Αλλά η εργασία με την τελειότητα δεν πρέπει να συγχέεται με την τελειομανία που μπορεί να προκύψει από την υπερηφάνεια και την έλλειψη τάξης. Πρέπει να εργαζόμαστε καλά μέσα στα πλαίσια της λογικής, γνωρίζοντας ότι έχουμε πολλές ασχολίες που απαιτούν την προσοχή μας, στις οποίες πρέπει επίσης να φέρουμε την αγάπη του Θεού.
Το αγιασμένο έργο δεν είναι μόνο έργο από τον Θεό και για τον Θεό, αλλά είναι συγχρόνως και κατ' ανάγκη έργο του Θεού, διότι ο Θεός είναι αυτός που αγιάζει- είναι Αυτός που αγαπά πρώτος και καθιστά δυνατή την αγάπη μας μέσω του Αγίου Πνεύματος, του οποίου η φιλανθρωπία μας είναι συμμετοχή. Για να μπορέσει ο Θεός να εργαστεί μέσα μας και μέσα από το έργο μας (ώστε το έργο μας να είναι έργο του Θεού)Πρέπει να ανοίγουμε χώρους στην ημέρα μας για τον Θεό, χώρους για προσευχή και ακρόαση - στο σπίτι, στο γραφείο, στο δρόμο, στην εκκλησία - για να επιτύχουμε αυτή την ενότητα με τον Θεό που επιτρέπει στον Θεό να εισέλθει σε όλες μας τις πράξεις.
Ο αγιασμός της εργασίας, με την αντικειμενική, εξωτερική, δομική έννοια (π.χ. χρηματοοικονομική ή λογιστική), είναι άρρηκτα συνδεδεμένος όχι μόνο με τον αγιασμό μέσω της εργασίας (στην καθημερινότητα, μέσω της συγκεκριμένης προσπάθειας για την επίτευξη των στόχων της υπηρεσίας προς τους ανθρώπους), αλλά και με τον αγιασμό του εαυτού μας μέσα στην εργασία (αύξηση της αγάπης), η οποία είναι η αναγκαία και άμεση συνέπεια του αγιασμού της εργασίας στην υποκειμενική της πλευρά (ως πράξη του προσώπου).
Βέβαια, η αγιασμένη υποκειμενική εργασία μπορεί να συμβάλει στον αγιασμό του κόσμου στο βαθμό που συμβάλλει στην εγκαθίδρυση φυσικά αποτελεσματικών και δίκαιων κοινωνικών, οικονομικών κ.λπ. δομών, η οποία αποτελεί απαραίτητο μέρος της θεόσταλτης τάξης αυτών των δομών. Σκεφτείτε εδώ, για παράδειγμα, τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.
Ωστόσο, μόνο το υποκειμενικό έργο που είναι αγιασμένο και, επομένως, αγιαστικό για εκείνους που το κάνουν, συνεργάζεται αναγκαστικά όχι μόνο στη διαμόρφωση ενός δίκαιου κόσμου, αλλά και στην ενημέρωσή του με τη φιλανθρωπία του Χριστού, στον αγιασμό του. Φυσικά, αυτός ο αγιασμός του κόσμου εκ των έσω απαιτεί όχι έναν αλλά πολλούς ανθρώπους που αγιάζουν την εργασία τους και αγιάζουν τον εαυτό τους στην εργασία τους σε όλα τα επαγγέλματα.
Ο Άγιος Ιωσήμαριος το επιβεβαίωσε αυτό με την έκφραση "οι θεϊκοί δρόμοι της γης έχουν ανοίξει". Χρειαζόμαστε πολλούς άνδρες και γυναίκες που θέλουν να περπατήσουν αυτά τα μονοπάτια για να αναστήσουν τον κόσμο από μέσα, όχι μέσω οργανωμένων και ίσως ιδεολογικών εκστρατειών, οι οποίες μπορεί να είναι πολωτικές, αλλά μέσω της εσωτερικής ανάπτυξης του καθενός στον τόπο του, ανοιχτός στους άλλους και έτσι να υποδεχτεί τη χάρη του Θεού που θέλει να διαδώσει την πίστη, την ελπίδα και τη φιλανθρωπία γύρω μας.
Έχετε έναν σπουδαίο σκοπό μπροστά σας, να εκπαιδεύσετε επιχειρηματικούς ηγέτες που θα δημιουργήσουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο πολλοί άλλοι θα εργαστούν και θα αναπτυχθούν ως άνθρωποι μέσω της εργασίας τους. Είναι μεγάλη ευθύνη να προετοιμάζετε ανθρώπους με τέτοια ευθύνη.
Συχνά δεν έχουν σαφείς συνταγές για το πώς να ερμηνεύσουν ένα πρόβλημα ή να επιλύσουν μια κατάσταση. Γενικά, η διοικητική εργασία περιλαμβάνει ένα σύνολο δραστηριοτήτων, όπως η πρόβλεψη, η οργάνωση, ο συντονισμός και ο έλεγχος της εξέλιξης και των αποτελεσμάτων της δραστηριότητας ενός οργανισμού.
Μπροστά σε μια τόσο σύνθετη και μεταβλητή πραγματικότητα, είναι κατανοητό ότι, όταν διατυπώνονται θεωρίες για τη φύση ή αναλύεται η πρακτική της διευθυντικής εργασίας, προκύπτουν περισσότερο ή λιγότερο διαφορετικές ερμηνείες (βλ. για παράδειγμα, G. Scalzo και S. García Álvarez, El Management como práctica: una aproximación a la naturaleza del trabajo directivo, στο "Empresa y humanismo", XXI (2018) σ. 95-118).
Γι' αυτό η εκπαίδευση στη διοίκηση δεν απαιτεί μόνο την απομνημόνευση αρχών ή τη συλλογή εργαλείων μάρκετινγκ, χρηματοδότησης, στρατηγικής ή λογιστικής, αλλά και μια προληπτική κατανόηση που συνήθως αποκτάται μόνο μέσω μακράς και καλά αφομοιωμένης εμπειρίας.
Η ευθύνη ενός διαχειριστή απαιτεί την άσκηση σύνεσης, η οποία είναι η αρετή που ταιριάζει περισσότερο στο έργο της διακυβέρνησης. Μπορούμε να θυμηθούμε μια γνωστή δήλωση του Αγίου Θωμά του Ακινάτη: "ας μας διδάξουν οι σοφοί, ας προσευχηθούν για μας οι άγιοι, ας μας κυβερνήσουν οι συνετοί". Μέσα από τις συνεδρίες της μεθόδου των περιπτώσεων, οι μαθητές σας μαθαίνουν να ασκούν σύνεση, να θέτουν στον εαυτό τους τα βασικά ερωτήματα, να εμβαθύνουν στα επιχειρήματα, να κατανοούν τις απόψεις των άλλων χωρίς προκαταλήψεις και να αλλάζουν γνώμη.
Στη γενικότερη έκφρασή της, η συνετή δράση απαιτεί επαρκή γνώση του παρελθόντος (των προηγούμενων θεμάτων), προσοχή στις περιστάσεις που οριοθετούν το παρόν ζήτημα και πρόβλεψη των μελλοντικών επιπτώσεων των πιθανών αποφάσεων.
"Η σύνεση, εκτός του ότι είναι η τελειοποιητική συνήθεια αυτού του είδους δραστηριότητας (πράξης), είναι η μόνη διανοητική αρετή της οποίας το αντικείμενο είναι ηθικό, δηλαδή δρα ως ένα είδος γέφυρα μεταξύ των δύο διαστάσεων που επιτρέπει τη συμφιλίωση σκέψης και δράσης", (G. Scalzo και S. García Álvarez, cit. P. 112.). Με την άσκηση συνετής ηγεσίας, οι συμμετέχοντες στα προγράμματά σας θα αναπτυχθούν ως άτομα, ηθικά και διανοητικά, και θα είναι σε θέση να δημιουργήσουν περιβάλλοντα μέσα στα οποία θα αναπτυχθούν και άλλοι, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση της κοινωνίας.
Άλλα χαρακτηριστικά μιας καλής διευθυντικής θέσης, μου φαίνεται ότι είναι το άνοιγμα και η ευελιξία. Ανοιχτό πνεύμα, για να μαθαίνεις από την εμπειρία και τη μελέτη. Ανοιχτότητα, για να κατανοηθούν οι αλλαγές που απαιτούνται σε νέες εποχές. Ανοιχτότητα να δέχεσαι και να εκτιμάς τις προτάσεις ή τις εξηγήσεις των άλλων, χωρίς να βιάζεσαι ή να παραδέχεσαι προκαταλήψεις. Να ξέρει να ακούει. Ανοιχτότητα να μην κόβεις αυθαίρετα πρωτοβουλίες, αλλά να τις προωθείς και να τις διοχετεύεις. Ανοιχτότητα να αντιλαμβάνεται και να αποδέχεται τις ευκαιρίες για αλλαγές- ειδικότερα, ανοιχτό μυαλό για να αλλάζει κανείς γνώμη: όπως έλεγε ο Άγιος Ζοζεμαρίας, "δεν είμαστε σαν τα ποτάμια που δεν μπορούν να γυρίσουν πίσω".
Εν ολίγοις, το άνοιγμα της καρδιάς, για να κατανοήσουμε και να αγαπήσουμε τους άλλους. Αυτό το άνοιγμα μας οδηγεί στο να αποδεχόμαστε τους άλλους όπως είναι, χωρίς κρίση ή προκατάληψη, ενώ ταυτόχρονα τους προκαλούμε να γίνουν καλύτεροι. Πρόκειται για το να γίνουμε γέφυρα και για τους ανθρώπους που σκέφτονται διαφορετικά. Μπορείτε να συνεργαστείτε πολύ καλά με ανθρώπους με άλλη πίστη ή χωρίς πίστη, και που ακολουθούν τρόπους ζωής που δεν συμμερίζεστε, αλλά ανθρώπους που συνήθως έχουν πάντα ένα καλό υπόβαθρο, πάνω στο οποίο μπορείτε να χτίσετε μια φιλία και ένα κοινό έργο μέσα στην εταιρεία.
Όσον αφορά την ευελιξία, είναι προφανές ότι αντιτίθεται στην ακαμψία, αλλά δεν αντιτίθεται στη δύναμη. Είναι η ικανότητα να δέχεστε και να αποφασίζετε για αναγκαίες ή επιθυμητές εξαιρέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, νομίζω ότι είναι επίσης ενδιαφέρον να αναφερθεί η σημασία της προώθησης της εσωτερικής ελευθερίας των εργαζομένων σε όλα τα επαγγελματικά επίπεδα, δίνοντας το λόγο για ό,τι διατάσσεται. Πρέπει να θέλουν να κάνουν καλά τη δουλειά τους για να υπηρετούν καλύτερα. Στο ίδιο πνεύμα, η καλή διοικητική εργασία αποφεύγει τον υπερβολικό έλεγχο και την υπερβολική λεπτομέρεια όταν διατάσσεται κάτι. Το μικροδιαχείριση ως τρόπος σκηνοθεσίας δημιουργεί μαριονέτες, όχι ώριμους ανθρώπους με τα δικά τους κριτήρια.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί η σημασία της γνώσης του τρόπου ανάθεσης αρμοδιοτήτων ανάλογα με τις συνθήκες των ανθρώπων και των περιβαλλόντων. Μου θυμίζει αυτό που έγραψε ο Άγιος Ζωζεμαρίας σε ένα ευρύτερο πλαίσιο: "Τα ίδια μέσα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν με όλους. Και σ' αυτό είναι απαραίτητο να μιμηθούμε τη συμπεριφορά των μητέρων: η δικαιοσύνη τους είναι να αντιμετωπίζουν άνισα παιδιά άνισα" (Αγιος Ζωζεμαρίας, Επιστολή 29-IX-1957, n. 25).
Ορισμένοι, οι νεότεροι, χρειάζονται παρακολούθηση και ανατροφοδότηση για να αποκτήσουν την εμπειρία που χρειάζονται για να κάνουν καλά τη δουλειά τους το συντομότερο δυνατό. Άλλοι, οι πιο ώριμοι, χρειάζονται προπόνηση μέσω των οποίων μαθαίνουν να παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις. Και έρχεται κάποια στιγμή που μπορούν να εργαστούν χωρίς καμία παρακολούθηση, επειδή ο διευθυντής μπορεί να τους αναθέσει με πλήρη εμπιστοσύνη και χωρίς καμία ανησυχία. Αλλά και οι δύο χρειάζονται την εμπιστοσύνη, την εγγύτητα και τη φιλία των διευθυντών τους.
Η διαχειριστική δραστηριότητα απαιτεί συνήθως τη διοχέτευση διαφορετικών στοιχείων και δράσεων προς έναν κοινό σκοπό. Απαιτείται επομένως μια επαρκής ικανότητα σύνθεσης, η οποία, διατηρώντας την προσοχή που διακρίνει τα διάφορα στοιχεία του θέματος, καταφέρνει να τα ενώσει σε μια κοινή τελική διάσταση. Σε αυτό το σημείο βρίσκεται αυτό που πολλοί αποκαλούν σκοπός της εταιρείας, που περιλαμβάνει την προσοχή στα πολλά ενδιαφερόμενα μέρη της - καιενδιαφερόμενοι- έτσι ώστε η διαχειριστική δραστηριότητα να ενοποιεί ταυτόχρονα τις προσπάθειες όλων.
Η ιδιαίτερη σημασία της διοικητικής εργασίας έγκειται προφανώς στο γεγονός ότι η αποτελεσματικότητα της εργασίας των άλλων ανθρώπων, η προσωπική τους ανάπτυξη μέσω της εργασίας, καθώς και η κουλτούρα και ο τόνος της εταιρείας εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την εργασία αυτή. Ως εκ τούτου, μια ιδιαίτερη πτυχή της διευθυντικής ευθύνης. Η διευθυντική θέση δεν αποτελεί προνόμιο αλλά υπηρεσία και ευθύνη, η οποία συνίσταται στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού πλαισίου για την εργασία των άλλων. Ως εκ τούτου, ο διευθυντής πρέπει να καλλιεργεί την εσωτερική διάθεση που τον ωθεί να αναλαμβάνει αποφασιστικά τα καθήκοντά του.
Εκπαιδεύετε αυτούς τους διευθυντές εδώ όχι μόνο μέσω των μαθημάτων και της ομαδικής εργασίας, αλλά και δημιουργώντας έναν τόνο καλής δουλειάς - συμπεριλαμβανομένων πολλών διαφορετικών πτυχών: περιποιημένοι κήποι, καθαροί πίνακες, καλά προετοιμασμένες τάξεις με εντυπωσιακά και ξεκάθαρα κλεισίματα - και χαράς και ανθρώπινης εγγύτητας, φροντίδας για τους ανθρώπους.
Τέλος, αυτός ο τόνος της φιλίας στον οποίο ο καθένας συνειδητοποιεί ότι πραγματικά μετράει, ότι τον αγαπούν, εξηγεί το άνοιγμα και τη χαρά που βλέπετε στο σχολείο σας και στις συναντήσεις αποφοίτων.
Σας ευχαριστώ πολύ.
Λήψη την πλήρη ομιλία για να τη μοιραστείτε.
