Στα πέρατα της γης: Χριστιανοί και μάρτυρες στην Ιαπωνία.

Ορισμός του μάρτυρα

Εσείς θα είστε μάρτυρές μου στην Ιερουσαλήμ και σε ολόκληρη την Ιουδαία και στη Σαμάρεια, καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς γῆς (ἔσεσθέ μου μάρτυρες ἔν τε Ἰερουσαλὴμ καὶ ἐν πάσῃ τῇ Ἰουδαίᾳ καὶ Σαμαρείᾳ καὶ ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς) (Πράξεις των Αποστόλων 1, 8).

• Η ψυχή αγαπά το σώμα και τα μέλη του, παρόλο που το σώμα τη μισεί- ακόμη και οι χριστιανοί αγαπούν αυτούς που τους μισούν. Η ψυχή είναι φυλακισμένη στο σώμα, αλλά είναι η ψυχή που κρατάει το σώμα ενωμένο- οι χριστιανοί είναι επίσης φυλακισμένοι στον κόσμο σαν σε φυλακή, αλλά είναι αυτοί που κρατούν τον κόσμο ενωμένο. Η αθάνατη ψυχή κατοικεί σε μια θνητή σκηνή- οι χριστιανοί ζουν επίσης ως προσκυνητές σε φθαρτές κατοικίες, ενώ περιμένουν την ουράνια αφθαρσία. Η ψυχή τελειοποιείται με την ταπείνωση στο φαγητό και το ποτό- οι χριστιανοί, επίσης, διαρκώς ταπεινωμένοι, πολλαπλασιάζονται όλο και περισσότερο. Είναι τόσο σημαντική η θέση που τους έχει αναθέσει ο Θεός, ώστε δεν είναι νόμιμο να την εγκαταλείψουν.

  (Επιστολή προς τον Διογνήτη)

Είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για τον χριστιανισμό στην Ιαπωνία χωρίς να χρησιμοποιήσει τη λέξη "μαρτύριο", μια λέξη που προέρχεται από το ελληνικό μάρτυς, που σημαίνει "μάρτυρας".

Στην Επιστολή προς Διόγνητο, μια σύντομη απολογητική πραγματεία που απευθύνεται σε κάποιον Διόγνητο και συντάχθηκε πιθανότατα στα τέλη του δεύτερου αιώνα, αναφέρεται ότι οι χριστιανοί έχουν λάβει μια θέση από τον Θεό, από την οποία δεν επιτρέπεται να εγκαταλείψουν.

Ο όρος που χρησιμοποιείται για τον ορισμό του "φυλακίου", taxis, υποδηλώνει τη διάθεση που πρέπει να διατηρήσει ένας στρατιώτης κατά τη διάρκεια μιας μάχης. Κατά συνέπεια, ο χριστιανός δεν είναι απλώς μάρτυρας με τη νομική έννοια, όπως αυτός που καταθέτει σε μια δίκη, αλλά είναι ο ίδιος ο Χριστός, ένας σπόρος που πρέπει να πεθάνει και να καρποφορήσει. Και αυτό υποδεικνύει την ανάγκη όσοι συναντούν έναν χριστιανό όχι μόνο να ακούσουν για τον Ιησού, σαν να ήταν μια ιστορική προσωπικότητα που είπε ή έκανε κάτι σημαντικό, αλλά να δουν, να γευτούν, νιώστε τον ίδιο τον Ιησού παρόντα μπροστά στα μάτια τους, ο Ιησούς που συνεχίζει να πεθαίνει και να ανασταίνεται, ένα συγκεκριμένο πρόσωπο, με ένα σώμα που μπορεί να αγγιχτεί.

Το πρότυπο αυτής της μαρτυρίας, ή του "μαρτυρίου", στο οποίο καλείται κάθε πιστός στον Χριστό, δεν είναι απαραίτητα να πεθάνει με βίαιο θάνατο, όπως πολλοί από εμάς νομίζουν, αλλά μάλλον ζώντας ως μάρτυραςκαι οδηγεί στην κένωση, δηλαδή στην εσωτερική διαδικασία εξαγνισμού της αποκήρυξης του εαυτού μας για να συμμορφωθούμε με το θέλημα του Θεού που είναι Πατέρας, όπως έκανε ο Κύριος Ιησούς Χριστός σε όλη του τη ζωή, όχι μόνο πεθαίνοντας στο σταυρό. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πάρα πολλοί "άγιοι" (αγιοποιημένοι και μη) που δεν είναι μάρτυρες με την πρώτη έννοια, δηλαδή ότι σκοτώθηκαν για την πίστη τους, αλλά που θεωρούνται μάρτυρες με την έννοια ότι ήταν μάρτυρες της πίστης: δεν απέφυγαν τον διωγμό, αλλά δεν τους ζητήθηκε να δώσουν τη ζωή τους με τη μορφή του σώματος.

Από αυτή την άποψη, ένα από τα πολλά πρότυπα αγιοποίησης είναι ο Justus Takayama Ukon (1552-1615), που αγιοποιήθηκε το 2017 από τον Πάπα Φραγκίσκο και είναι επίσης γνωστός ως ο Τόμας Μορ της Ιαπωνίας. Στην πραγματικότητα, όπως και ο καγκελάριος της Αγγλίας, ο Τακαγιάμα ήταν μια από τις μεγαλύτερες πολιτικές και πολιτιστικές προσωπικότητες της εποχής του στη χώρα του. Αφού φυλακίστηκε και στερήθηκε το κάστρο και τα κτήματά του, στάλθηκε στην εξορία επειδή αρνήθηκε να αποκηρύξει τη χριστιανική του πίστη. Ο διώκτης του ήταν ο άγριος Τογιοτόμι Χιντεγιόσι, ο οποίος, παρά τις πολλές προσπάθειές του, απέτυχε να κάνει τον Μακαριστό Τακαγιάμα Ούκον, έναν νταΐμιο, έναν Ιάπωνα φεουδάρχη και εξαιρετικό στρατιωτικό τακτικιστή, καλλιγράφο και δάσκαλο της τελετής τσαγιού, να απαρνηθεί τον Χριστό.

Ιστορία του Χριστιανισμού στην Ιαπωνία

• Οι χριστιανοί δεν διακρίνονται από τους άλλους ανθρώπους, ούτε από τον τόπο στον οποίο ζουν, ούτε από τη γλώσσα τους, ούτε από τα έθιμά τους. Πράγματι, δεν έχουν δικές τους πόλεις, ούτε χρησιμοποιούν μια ασυνήθιστη ομιλία, ούτε διάγουν ένα διαφορετικό είδος ζωής. Το σύστημα της διδασκαλίας τους δεν έχει εφευρεθεί από το ταλέντο και την κερδοσκοπία μορφωμένων ανθρώπων, ούτε, όπως άλλοι, ομολογούν μια διδασκαλία που βασίζεται στην εξουσία των ανθρώπων- ζουν σε ελληνικές και βάρβαρες πόλεις, όπως τους έτυχε- ακολουθούν τα έθιμα των κατοίκων της χώρας, τόσο στην ενδυμασία όσο και σε ολόκληρο τον τρόπο ζωής τους, και παρόλα αυτά επιδεικνύουν ένα ύφος ζωής που είναι αξιοθαύμαστο και, κατά τη γνώμη όλων, απίστευτο. Κατοικούν στην πατρίδα τους, αλλά ως ξένοι- συμμετέχουν σε όλα ως πολίτες, αλλά υπομένουν τα πάντα ως ξένοι- κάθε ξένη γη είναι γι' αυτούς πατρίδα, αλλά αυτοί βρίσκονται σε κάθε πατρίδα σαν σε ξένη γη. Όπως όλοι οι άλλοι, παντρεύονται και γεννούν παιδιά, αλλά δεν ξεφορτώνονται τα παιδιά που συλλαμβάνουν. Έχουν κοινό τραπέζι, αλλά όχι κοινό κρεβάτι.

  (Επιστολή προς τον Διογνήτη)

Ας ξεκινήσουμε το ταξίδι μας στην ιστορία του χριστιανισμού στην Ιαπωνία με άλλα λόγια από την Επιστολή προς Διογνήτη, τα οποία θα μας συνοδεύουν σε όλο αυτό το έργο.

Χριστιανική ιεραποστολή στην Ιαπωνία

Αρχίζει ακριβώς στις 15 Αυγούστου 1549, όταν ο Ισπανός Άγιος Φραγκίσκος Ξαβιέ, ιδρυτής του τάγματος των Ιησουιτών μαζί με τον Άγιο Ιγνάτιο Λογιόλα, αποβιβάστηκε στο νησί Κιούσου, το νοτιότερο από τα τέσσερα μεγάλα νησιά που αποτελούν το αρχιπέλαγος. Οι Φραγκισκανοί μοναχοί έφτασαν αμέσως μετά. Οι ξένοι που έφταναν στη νότια Ιαπωνία με τις σκουρόχρωμες βάρκες τους (kuro hune, ή μαύρες βάρκες στα ιαπωνικά, για να τις διακρίνουν από τις τοπικές βάρκες από μπαμπού, συνήθως ανοιχτόχρωμες) ονομάζονταν nan banji (νότιοι βάρβαροι), καθώς θεωρούνταν αγενείς και αμόρφωτοι για διάφορους λόγους.

Ο πρώτος ήταν το γεγονός ότι δεν ακολουθούσαν τα έθιμα της χώρας, τα οποία επικεντρώνονταν σε μεγάλο βαθμό σε ιπποτικούς κώδικες που είχαν σφυρηλατηθεί από την πρακτική του bushido. Η πρακτική αυτή, βασισμένη στις αρχαίες ιαπωνικές παραδόσεις και το Σίντο (η αρχική πολυθεϊστική και ανιμιστική θρησκεία της Ιαπωνίας, στην οποία λατρεύονται οι κάμι, δηλαδή θεότητες, φυσικά πνεύματα ή απλώς πνευματικές παρουσίες όπως οι πρόγονοι), έδινε μεγάλη αξία στον αυστηρό διαχωρισμό σε κοινωνικές κάστες, με τον bushi, τον ευγενή ιππότη, ο οποίος έπρεπε να διαμορφώνει τη ζωή του γύρω από τη γενναιότητα, την υπηρεσία προς τον daimyo (φεουδάρχη), την τιμή που έπρεπε να διατηρήσει με κάθε κόστος, ακόμη και στο σημείο να θυσιάσει τη ζωή του στη μάχη ή με seppuku ή harakiri, τελετουργική αυτοκτονία.

Κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα, η καθολική κοινότητα αυξήθηκε σε περισσότερες από 300.000 μονάδες.. Η παράκτια πόλη Ναγκασάκι ήταν το κύριο κέντρο της.

Το 1579, ο Ιησουίτης Alessandro Valignano (1539-1606) έφτασε στην Ιαπωνία και διορίστηκε προϊστάμενος της ιησουιτικής αποστολής στα νησιά. Ο Βαλινιάνο ήταν ένας ιερέας με υψηλή μόρφωση, όπως ο Άγιος Φραγκίσκος Ξαβιέ, και είχε επίσης λάβει κοσμική εκπαίδευση ως δικηγόρος. Πριν από το διορισμό του ως προϊστάμενος, είχε διατελέσει δάσκαλος των δόκιμων, αναλαμβάνοντας τη διαπαιδαγώγηση ενός άλλου Ιταλού, του Ματέο Ρίτσι, ο οποίος θα γινόταν διάσημος ως ιεραπόστολος στην Κίνα.

Αυτός ο Ιησουίτης ήταν μεγάλος ιεραπόστολος, αντιλαμβανόμενος τη σημασία της την ανάγκη οι Ιησουίτες να μαθαίνουν και να σέβονται τη γλώσσα και τον πολιτισμό των ανθρώπων που ευαγγελίζονται.. Προτεραιότητά του ήταν η μετάδοση του Ευαγγελίου μέσω του πολιτισμού, χωρίς να ταυτίζει τον Λόγο του Θεού με τον δυτικό πολιτισμό του 16ου αιώνα, τον ισπανικό, τον πορτογαλικό ή τον ιταλικό, όπως ήταν. Επέμενε επίσης ότι οι Ιησουίτες έπρεπε να εκπαιδεύσουν τους Ιάπωνες ώστε να αναλάβουν την ιεραποστολή, κάτι πολύ σοκαριστικό για την εποχή.

Ο Valignano ήταν ο συγγραφέας του βασικού εγχειριδίου για τους ιεραποστόλους στην Ιαπωνία και έγραψε ένα βιβλίο για τα έθιμα της χώρας, ζητώντας από τους Ιησουίτες ιεραποστόλους να συμμορφώνονται με αυτά τα έθιμα κατά τον ευαγγελισμό του λαού. Για παράδειγμα, δεδομένης της μεγάλης εκτίμησης που είχε η τελετή του τσαγιού, διέταξε να υπάρχει σε κάθε κατοικία των Ιησουιτών ένα δωμάτιο αφιερωμένο στην τελετή του τσαγιού. Χάρη στην ιεραποστολική πολιτική της inculturation που ασκούσε ο Βαλινιάνο, αρκετοί Ιάπωνες διανοούμενοι, μεταξύ των οποίων και αρκετοί νταϊμίγιο, ασπάστηκαν τη χριστιανική πίστη ή τουλάχιστον έδειξαν μεγάλο σεβασμό για τη νέα θρησκεία.

Στο εσωτερικό του κυρίαρχου καθεστώτος, του σογκουνάτου Τοκουγκάουα (μια μορφή ολιγαρχίας στην οποία ο αυτοκράτορας είχε μόνο ονομαστική εξουσία, καθώς ο σογκούν ήταν στην πραγματικότητα ο πολιτικός αρχηγός της χώρας, επικουρούμενος από τοπικούς αρχηγούς), υπήρχε μια αυξανόμενη καχυποψία για τους Ιησουίτες. Στην πραγματικότητα, με την άνοδό του στην εξουσία, ο πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης Τογιοτόμι Χιντεγιόσι, στρατάρχης του Στέμματος στο Ναγκασάκι, φοβόταν ότι, μέσω του ευαγγελιστικού τους έργου, οι ξένοι ιεραπόστολοι, λόγω του αυξανόμενου αριθμού των προσήλυτων, οι οποίοι, λόγω της πίστης τους, θα μπορούσαν να έχουν προνομιακές σχέσεις με τους Ευρωπαίους, θα απειλούσαν τη σταθερότητα της εξουσίας του. Και, αν το καλοσκεφτούμε, είχε απόλυτο δίκιο. Πράγματι, στην Ιαπωνία υπήρχε ένα σύστημα εξουσίας και μια κουλτούρα που δεν θεωρούσε ότι η ζωή του κάθε ατόμου είχε οποιαδήποτε αξία.

Το ίδιο το σύστημα βασιζόταν στην κυριαρχία λίγων ευγενών πάνω στη μάζα των πολιτών που θεωρούνταν σχεδόν σαν ζώα (ο bushi, ο ευγενής ιππότης, είχε ακόμη και την άδεια να εξασκεί το tameshigiri, δηλαδή να δοκιμάζει ένα νέο σπαθί σκοτώνοντας έναν τυχαίο χωρικό). Τα πάντα μπορούσαν και έπρεπε να θυσιαστούν για το καλό του κράτους και της "φυλής", οπότε το πιο απειλητικό πράγμα, για αυτού του είδους την κουλτούρα, ήταν ακριβώς το μήνυμα εκείνων που κήρυτταν ότι κάθε ανθρώπινη ζωή αξίζει και ότι είμαστε όλοι παιδιά ενός Θεού.

Το 1587, ο Χιντεγιόσι εξέδωσε διάταγμα με το οποίο διέταξε τους ξένους ιεραπόστολους να εγκαταλείψουν τη χώρα.. Ωστόσο, δεν το έβαλαν κάτω και συνέχισαν να δρουν μυστικά. Δέκα χρόνια αργότερα, άρχισαν οι πρώτοι διωγμοί. Στις 5 Φεβρουαρίου 1597, 26 χριστιανοί, συμπεριλαμβανομένου του Αγίου Παύλου Μίκι (6 Φραγκισκανοί και 3 Ευρωπαίοι Ιησουίτες, μαζί με 17 Ιάπωνες τριτοκοσμικούς Φραγκισκανούς) σταυρώθηκαν και κάηκαν ζωντανοί στην πλατεία Ναγκασάκι.

Η χριστιανική κοινότητα στην Ιαπωνία υπέστη έναν δεύτερο διωγμό το 1613.

Αυτά τα χρόνια, η ιαπωνική άρχουσα ελίτ άρχισε να πειραματίζεται με όλο και πιο σκληρές και πρωτότυπες μορφές βασανιστηρίων και δολοφονιών: Οι Χριστιανοί σταυρώθηκανΤους έκαιγαν σε αργή φωτιά, τους έβραζαν ζωντανούς σε θερμές πηγές, τους πριόνιζαν σε δύο μέρη, τους κρεμούσαν με το κεφάλι προς τα κάτω σε έναν λάκκο γεμάτο με περιττώματα, με μια τομή στον κρόταφο ώστε να ρέει το αίμα και να μην πεθαίνουν γρήγορα, μια τεχνική που ονομαζόταν tsurushi και χρησιμοποιήθηκε ευρέως, καθώς επέτρεπε στους βασανιζόμενους να διατηρούν τις αισθήσεις τους μέχρι τον θάνατο ή μέχρι τη στιγμή που θα αποφάσιζαν να απαρνηθούν την πίστη, πατώντας πάνω στις fumie (εικόνες με την εικόνα του Χριστού και της Παναγίας).

Το προηγούμενο έτος, το 1614, ο σόγκουν Τοκουγκάουα Γεγιάσου, άρχοντας της Ιαπωνίας, απαγορευμένος Χριστιανισμός με ένα νέο διάταγμα και εμπόδισε τους Ιάπωνες χριστιανούς να ασκήσουν τη θρησκεία τους. Στις 14 Μαΐου του ίδιου έτους, η τελευταία πομπή πραγματοποιήθηκε στους δρόμους του Ναγκασάκι, αγγίζοντας επτά από τις έντεκα εκκλησίες της πόλης, οι οποίες στη συνέχεια κατεδαφίστηκαν όλες. Ωστόσο, Οι χριστιανοί συνέχισαν να ομολογούν την πίστη τους υπόγεια.

Έτσι άρχισε η εποχή των kakure kirishitan (κρυμμένων χριστιανών).

Οι πολιτικές του καθεστώτος των σογκούν γίνονταν όλο και πιο καταπιεστικές. Μια λαϊκή εξέγερση ξέσπασε στη Σιμαμπάρα, κοντά στο Ναγκασάκι, μεταξύ του 1637 και του 1638, με κινητοποιητές κυρίως αγρότες και επικεφαλής τον χριστιανό σαμουράι Αμακούσα Σίρο. Η εξέγερση καταπνίγηκε αιματηρά με όπλα που διέθεσαν οι προτεστάντες Ολλανδοί, οι οποίοι απεχθάνονταν τον Πάπα για λόγους πίστης και τους καθολικούς γενικά για οικονομικούς κυρίως λόγους (ήθελαν να αφαιρέσουν από τους Πορτογάλους και τους Ισπανούς τη δυνατότητα εμπορίου με την Ιαπωνία, για να οικειοποιηθούν οι ίδιοι το μονοπώλιο). Στη Σιμαμπάρα και γύρω από αυτήν πέθαναν περίπου 40.000 χριστιανοί, οι οποίοι σφαγιάστηκαν φρικτά. Ωστόσο, η θυσία τους εξακολουθεί να χαίρει μεγάλου σεβασμού στην ιαπωνική κουλτούρα, λόγω του θάρρους και της αυτοθυσίας αυτών των ανδρών.

Το 1641, ο σόγκουν Τοκουγκάουα Γιεμίτσου εξέδωσε ένα άλλο διάταγμα, γνωστό αργότερα ως σακόκου (θωρακισμένη χώρα), που απαγόρευε κάθε μορφή επαφής μεταξύ των Ιαπώνων και των ξένων. Για δυόμισι αιώνες, η μόνη είσοδος στην Ιαπωνία για τους Ολλανδούς εμπόρους παρέμενε μέσω του μικρού νησιού Ντεσίμα, κοντά στο Ναγκασάκι, από το οποίο δεν μπορούσαν να φύγουν. Το ίδιο το λιμάνι του Ναγκασάκι, τα περίχωρά του και τα νησιά του κόλπου αποτέλεσαν καταφύγιο για ό,τι είχε απομείνει από τον χριστιανισμό.

Μόνο τη Μεγάλη Παρασκευή του 1865 δέκα χιλιάδες από αυτούς τους kakure kirishitan, τους κρυμμένους χριστιανούς, βγήκαν από τα χωριά όπου ομολογούσαν την πίστη τους κρυμμένοι, χωρίς ιερείς και χωρίς λειτουργίαΠαρουσιάστηκαν στον έκπληκτο Bernard Petitjean, από την Société des Missions Etrangères του Παρισιού, ο οποίος είχε φτάσει λίγο νωρίτερα για να γίνει εφημέριος των ξένων στην εκκλησία των 26 μαρτύρων του Ναγκασάκι (Oura). Ο ιερέας, τον οποίο αποκαλούσαν "πατέρα" (μια λέξη που είχε διατηρηθεί στο θρησκευτικό τους λεξικό στο πέρασμα των αιώνων), κλήθηκε να συμμετάσχει στη λειτουργία.

Μετά από πιέσεις της κοινής γνώμης και των δυτικών κυβερνήσεων, η νέα κυρίαρχη αυτοκρατορική δυναστεία, οι Meiyi, έθεσε τέλος στην εποχή των Shoguns και, διατηρώντας το Shinto ως κρατική θρησκεία, στις 14 Μαρτίου 1946, η δυναστεία Meiyi αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την κυριαρχία των Shoguns και, διατηρώντας το Shinto ως κρατική θρησκεία, στις 14 Μαρτίου 1946, η δυναστεία Meiyi αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την κυριαρχία των Shoguns. Το 1873 έθεσε τέρμα στις διώξεις και το 1888 αναγνώρισε το δικαίωμα στη θρησκευτική ελευθερία.. Στις 15 Ιουνίου 1891 ιδρύθηκε κανονικά η επισκοπή Ναγκασάκι και το 1927 υποδέχθηκε τον επίσκοπο Χαγιάσακα ως τον πρώτο Ιάπωνα επίσκοπο, που χειροτονήθηκε προσωπικά από τον Πίο ΙΑ΄.

Το πυρηνικό ολοκαύτωμα

• Οι χριστιανοί είναι στον κόσμο ό,τι η ψυχή στο σώμα. Η ψυχή, πράγματι, είναι διασκορπισμένη σε όλα τα μέλη του σώματος- έτσι και οι χριστιανοί είναι διασκορπισμένοι σε όλες τις πόλεις του κόσμου. Η ψυχή κατοικεί μέσα στο σώμα, αλλά δεν προέρχεται από το σώμα- οι χριστιανοί ζουν μέσα στον κόσμο, αλλά δεν είναι από τον κόσμο. Η αόρατη ψυχή είναι κλεισμένη στη φυλακή του ορατού σώματος- οι χριστιανοί ζουν ορατά στον κόσμο, αλλά η θρησκεία τους είναι αόρατη. Η σάρκα μισεί και πολεμάει την ψυχή, χωρίς να έχει λάβει κανένα κακό από αυτήν, μόνο και μόνο επειδή την εμποδίζει να απολαύσει τις απολαύσεις της- ο κόσμος επίσης μισεί τους χριστιανούς, χωρίς να έχει λάβει κανένα κακό από αυτούς, επειδή αντιτίθενται στις απολαύσεις του. (Επιστολή προς Διογνήτη).

Στις 9 Αυγούστου 1945, στις 11:02 π.μ., μια τρομακτική πυρηνική έκρηξη συγκλόνισε τον ουρανό πάνω από το Ναγκασάκι, ακριβώς πάνω από τον καθεδρικό ναό της πόλης, αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ογδόντα χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περισσότεροι από εκατό χιλιάδες τραυματίστηκαν. Ο καθεδρικός ναός του Urakami, που πήρε το όνομά του από την περιοχή στην οποία βρισκόταν, ήταν και παραμένει σήμερα, μετά την ανοικοδόμησή του, το σύμβολο μιας πόλης που μαρτύρησε δύο φορές: από τους θρησκευτικούς διωγμούς στους οποίους έπεσαν χιλιάδες άνθρωποι κατά τη διάρκεια τεσσάρων αιώνων, λόγω της χριστιανικής τους πίστης, και από το ξέσπασμα μιας κολασμένης συσκευής που αποτέφρωσε αμέσως πολλούς από τους κατοίκους της, συμπεριλαμβανομένων χιλιάδων χριστιανών, που ορίστηκε από τον επιφανή σύγχρονο και συμπολίτη τους, Δρ Τακάσι Πάμπλο Ναγκάι, "αμνός χωρίς ψεγάδι που προσφέρθηκε ως ολοκαύτωμα για την παγκόσμια ειρήνη".

Δύο περίεργα στοιχεία σχετικά με αυτό το τρομερό γεγονός:

Πρώτον, δεν υπήρχε ανάγκη να ρίξουν μια δεύτερη πυρηνική βόμβα, καθώς η παράδοση της Ιαπωνίας ήταν επικείμενη, αφού λίγες ημέρες νωρίτερα είχε πυροδοτηθεί μια άλλη συσκευή στη Χιροσίμα, αλλά διαφορετικού τύπου (ουράνιο-235) και σε μια περιοχή με διαφορετική τοπογραφία. Η Χιροσίμα ήταν μια πόλη στην πεδιάδα, ενώ το Ναγκασάκι περιβαλλόταν από λόφους, γεγονός που επέβαλε ένα νέο πείραμα για να δούμε ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις μιας άλλης βόμβας, αυτή τη φορά πλουτωνίου-239, σε μια διαφορετική περιοχή.

Δεύτερον, η νέα συσκευή δεν επρόκειτο να πέσει στο Ναγκασάκι, αλλά σε μια άλλη πόλη που ονομαζόταν Κοκούρα. Ωστόσο, στην Κοκούρα, ο ουρανός ήταν συννεφιασμένος και δεν ήταν δυνατόν να εντοπιστεί το σημείο όπου θα έπεφτε η βόμβα. Από την άλλη πλευρά, ο ήλιος έλαμπε στο Ναγκασάκι, το οποίο είχε επιλεγεί ως εφεδρεία, οπότε ο πιλότος αποφάσισε να μετακινηθεί στη νέα τοποθεσία και να ρίξει την ατομική βόμβα στον καθορισμένο στόχο της πόλης, ένα εργοστάσιο πυρομαχικών. Αλλά μόλις έπεσε η βόμβα, συνέβη ένα άλλο ατύχημα: ο άνεμος παρέσυρε ελαφρώς την τροχιά της βόμβας, με αποτέλεσμα να εκραγεί μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα πάνω από την περιοχή Urakami, όπου βρισκόταν ο κάποτε μεγαλύτερος καθολικός καθεδρικός ναός της Ανατολικής Ασίας, που εκείνη την εποχή ήταν γεμάτος με πιστούς που προσεύχονταν για την ειρήνη..

Οι διωκόμενοι χριστιανοί σήμερα

Σήμερα, στην Ανατολή, στην Αφρική και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, χιλιάδες χριστιανοί εξακολουθούν να σκοτώνονται πολύ συχνά, και μερικές φορές ακριβώς τη στιγμή που ικετεύουν τον Θεό να τους σώσει από τον πόλεμο, από το χέρι των εχθρών τους, να σώσει τον κόσμο και να συγχωρήσει τους διώκτες τους. Το ίδιο δεν έκανε και ο Ιησούς Χριστός;

Όλα αυτά ίσως μας κάνουν να αναρωτηθούμε ποια είναι η πραγματική προοπτική, η άποψη που πρέπει να έχουμε για την ανθρώπινη ιστορία: το κακό για όσους επιθυμούν και αναζητούν το καλό και η ειρήνη και το καλό για όσους επιδιώκουν το κακό; Ο θάνατος του Υιού του και των μαθητών του και η ήσυχη ζωή των διωκτών του; Είναι πραγματικά αυτό που ήθελε πάντα ο Θεός;

Στα ερωτήματα αυτά μπορεί να απαντήσει πολύ καλά ο Τακάσι Πάμπλο Ναγκάι, ο οποίος όχι μόνο δεν αναγνώρισε ως κακό αυτό που ανθρωπίνως μπορεί να φαίνεται ως μία από τις χειρότερες συμφορές στην ιστορία, αλλά ακόμη και ήρθε να ευχαριστήσει τον Θεό για τη θυσία πολλών μαρτύρων που κονιορτοποιήθηκαν από τη βόμβα.συμπεριλαμβανομένης της αγαπημένης του συζύγου Μιντόρι, από την οποία ο Ιάπωνας γιατρός, ο ίδιος σοβαρά τραυματισμένος και πάσχων από λευχαιμία, δεν βρήκε τίποτε άλλο ανάμεσα στα ερείπια του σπιτιού τους παρά μόνο τα απανθρακωμένα οστά, με την αλυσίδα του κομπολογιού δίπλα τους.

Όπως για τον Χριστό, έτσι και για έναν μάρτυρα, οπαδό και μάρτυρα του Χριστού, το αληθινό νόημα της ζωής είναι να είσαι όργανο στο χέρι του ΘεούΚαι, σύμφωνα με τον Ναγκάι, όσοι έχασαν τη ζωή τους στο πυρηνικό ολοκαύτωμα του Ναγκασάκι έγιναν όργανο του Πατέρα για να σωθούν πολύ περισσότερες ζωές.

Αυτή είναι η προοπτική ζωής ενός χριστιανού και ενός "μάρτυρα", ενός Μάρτυρας για τον ΧριστόΑν ο κόκκος του σιταριού που πέφτει στη γη δεν πεθάνει, μένει μόνος- αν όμως πεθάνει, κάνει πολλούς καρπούς. Όποιος είναι προσκολλημένος στη ζωή του, θα τη χάσει- και όποιος είναι προσκολλημένος στη ζωή του, θα τη χάσει. αυτός που δεν είναι προσκολλημένος στη ζωή του σε αυτόν τον κόσμο θα την κρατήσει για την αιώνια ζωή. (Ευαγγέλιο του Ιωάννη 12, 22-24)

Μικρή βιβλιογραφία για περαιτέρω ανάγνωση:

Takashi Nagai, The Nagasaki Bell, Oberon Publishing House, 1956,

Inazo Nitobe, Bushido: η ψυχή της Ιαπωνίας, Kodansha International, 2002,

Adriana Boscaro, Ventura e Sventura dei gesuiti in Giappone, Libreria Editrice Cafoscarina, 2008,

Shusaku Endo: Silence, Edhasa, 2017,

Hisayasu Nakagawa: Εισαγωγή στον ιαπωνικό πολιτισμό, Melusina, 2006,